مناسبت: میلاد با سعادت امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام 10 رجب مصادف با 4 اسفند / از نظر روایات شیعه، امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام مولودی پرخیر و بركت است. امام رضا عَلَیهِ‌السَّلام در مناسبت‌های مختلف، فرزند ارجمند خود را مولودی پرخیر و بركت معرفی میكرد.
عن أبی یحیى الصنعانی: كُنتُ عِندَ أبِی الحَسَنِ الرِّضا عَلَیهِ‌السَّلام ، فَجیءَ بِابنِهِ أبی جَعفَرٍ عَلَیهِ‌السَّلام وهُوَ صَغیرٌ ، فَقالَ: هذَا المَولودُ الَّذی لَم یولَد مَولودٌ أعظَمُ بَرَكَةً عَلى شیعَتِنا مِنهُ.
ابو یحیى صنعانى می‌گوید در محضر امام رضا بودم که آن بزرگوار فرزندش امام جواد را كه كوچك بود، آورد و فرمود: این، مولودى است كه هیچ مولودى بابركتتر از او براى شیعیان ما، به دنیا نیامده است…
امامت امام جواد در خردسالی، ظهور یکی از جنبه‌های قدرت لایزال خداوند تبارک و تعالی و یکی از معجزات الهی است. آن بزرگوار با امامت‌‌اش در کودکی، حجت امامت گشت و زمینه امامت دو امام خردسال بعدی امام دهم و امام دوازدهم را فراهم نمود.
محمد بن علی، مشهور به امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام، ملقب به امام محمدِ تقی نهمین امام شیعیان، در دهم ماه رجب سال 195 هجری قمری در مدینه منوّره دیده به جهان گشود و در آخر ماه صفر در 203 هجری قمری و در سن 7 سالگی، به امامت رسید و پس از 18 سال امامت، در پنجم ماه ذی‌الحجّه سال 220 هجری قمری و در سن 25 سالگی در بغداد توسط معتصم خلیفه ملعون عباسی به شهادت رسید.
امام جواد در میان امامان شیعه، اولین امامی است که در خردسالی به مقام امامت نائل شد و جوان‌ترین امامی است که توسط خلفای غاصب به شهادت رسیده است.
پدر بزرگوارِ امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام در ماه صفر سال 203 هجری قمرى به دست مأمون عباسی به شهادت رسید و آن بزرگوار عهده‌دار امامت و رهبری جهان اسلام شد و در دوران امامت با دو خلیفه غاصب عباسی مواجه بود که هر دو در استبداد و خودکامگی دست کمی از نیاکان ملعون خود نداشتند.
مولودی پرخیر و بركت
از نظر روایات شیعه امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام مولودی پرخیر و بركت است. امام رضا عَلَیهِ‌السَّلام در مناسبت‌های مختلف، فرزند ارجمند خود را مولودی پرخیر و بركت معرفی میكرد.
عن أبی یحیى الصنعانی : كُنتُ عِندَ أبِی الحَسَنِ الرِّضا عَلَیهِ‌السَّلام ، فَجیءَ بِابنِهِ أبی جَعفَرٍ عَلَیهِ‌السَّلام وهُوَ صَغیرٌ ، فَقالَ : هذَا المَولودُ الَّذی لَم یولَد مَولودٌ أعظَمُ بَرَكَةً عَلى شیعَتِنا مِنهُ.
ابو یحیى صنعانى می‌گوید در محضر امام رضا بودم که آن بزرگوار فرزندش امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام را كه كوچك بود، آورد و فرمود: این، مولودى است كه هیچ مولودى بابركتتر از او براى شیعیان ما، به دنیا نیامده است.
عصر امام رضا عَلَیهِ‌السَّلام عصر ویژهای بوده و حضرت در تعیین جانشین خود و معرفی امام بعدی، با مشكلاتی روبرو بوده که در عصر امامان قبلی، سابقه نداشته است. امام رضا عَلَیهِ‌السَّلام تا حدود چهل و هفت سالگی دارای فرزند نشد و چون احادیث رسیده از پیامبر، حاكی از این بود كه امامان دوازده نفرند و نه نفر آنان از نسل امام حسین خواهند بود؛ فقدان فرزند برای امام رضا عَلَیهِ‌السَّلام، هم امامت خود آن حضرت، و هم تداوم امامت را زیر سؤال میبرد و گروه واقفیه که پس از شهادت امام كاظم عَلَیهِ‌السَّلام براساس انگیزههای مادی و سیاسی، امامت حضرت رضا عَلَیهِ‌السَّلام را انكار كردند؛ این موضوع را دستاویز قرار داده و با دشمنی اعلام می کردند که چگونه ممكن است علی بن موسی امام باشد در صورتی كه فرزندی ندارد؟ و هنگامی که امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام متولد شد، تیر دشمنان به سنگ خورد و بهانه از دست آنان گرفته شد، از این رو آن بزرگوار را مولود با خیر و بركت نامیده‌اند.
امامِ خردسال
امامت امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام در خردسالگی، ظهور یکی از جنبه‌های قدرت لایزال خداوند تبارک و تعالی و یکی از معجزات الهی است. آن بزرگوار با امامت‌‌اش در کودکی، حجت امامت گشت و زمینه امامت دو امام خردسال بعدی امام دهم و امام دوازدهم را فراهم نمود.
با این حال سنّ کمِ امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام در هنگام شهادت پدر، سبب شد تا شماری از مسلمانان ضعیف‌الایمان در امامت آن بزرگوار تردید کنند و امامت ایشان را به ابهام کشانند، در حالی که خردسالی امام هرگز دلیلی بر ردّ امامت آن بزرگوار نیست.
نقل می‌کنند یونس بن عبدالرحمن از بزرگان شیعه در مجلس سوگواری امام هشتم اظهار می‌دارد: تا این كودك بزرگ شود باید دید امر امامت را چه كسی عهده‌دار میگردد؟ و ما مسائل خود را از چه كسی باید بپرسیم؟ در این هنگام ریان بن صلت یکی دیگر از بزرگان شیعه با خشم به او می‌نگرد و می‌گوید: تو نزد ما تظاهر به ایمان میكنی و شكّ و شرك خود را پنهامی میداری؟ اگر امامت او از جانب خدا باشد حتی اگر طفل یك روزه باشد، مثل پیرمرد صد ساله حکمش نافذ است و اگر از جانب خدا نباشد حتی اگر صد ساله باشد، چون دیگران یك فرد عادی خواهد بود.
امکان امامت خردسال
چگونه ممکن است یك خردسال به آن حد كمال برسد که بتواند جانشین پیامبر خدا شود و مسئولیت حساس و سنگین امامت و پیشوایی مسلمانان را بر عهده بگیرد؟
پاسخ
درست است كه دوران شكوفایی عقل و جسم انسان معمولاً حد و مرز خاصی دارد كه با رسیدن آن زمان، جسم و روان به حد كمال میرسند، ولی چه مانعی دارد كه خداوند قادر حكیم، برای مصالحی، این دوران را برای بعضی از بندگان خاص خود كوتاه ساخته، در سال‌های كمتری خلاصه كند همان‌گونه که در گذشته اتفاق افتاده است:
قرآن مجید در باره حضرت یحیی عَلَیهِ‌السَّلام كه در دوران كودكی به نبوت برگزیده شده است، می‌فرماید: یا یحْیی خُذِ الْكَتابَ بِقُوّْةٍ وَ آتَیناهُ الحُكْمَ صَبِیاً. یا یحیی كتاب آسمانی را با نیرومندی بگیر، و ما فرمان نبوت را در كودكی به او دادیم
و یا قرآن کریم درباره حضرت عیسی عَلَیهِ‌السَّلام که در کهواره بود می‌فرماید: قَالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتَانِی الْكِتَابَ وَجَعَلَنِی نَبِیا. عیسی گفت: بی شك من بنده خدایم، به من كتاب آسمانی، عطا شده است.
و یا امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام برای امامت خود به آیه قرآن استدلال می‌کند، آن‌جایی که خداوند در دعوت به اسلام علی بن ابی طالب را همپای پیامبر قرار داد در حالی که آن بزرگوار خردسال بود: قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي. بگو: این راه من و پیروانم است و با بصیرت کامل، همه مردم را به سوی خدا دعوت می‌کنیم. یا خداوند متعال به حضرت داوود عَلَیهِ‌السَّلام وحی فرستاد كه فرزندش، سلیمان را خلیفه و وصی خود قرار دهد، با این كه سلیمان كودكی خردسال بود.
آگاهی‌های تاریخی از زندگی و سیره امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام و ارج و منزلت جهاد مرارت بار آن بزرگوار، محدود و حتی بر شیعیان پوشیده مانده است، این محدودیت گرچه حکایت از فشارهای خلفای جبار و ستمگر بر امام و اصحاب دارد، اما به تعبیر مقام معظم رهبری غرض ورزى یا بی‌اعتنایی و یا کج فهمى برخی از پژوهندگان و نویسندگان، بی‌تأثیر در عدم شناخت بخش عظیمى از زندگى آن بزرگوار نیست.
موفقیت امام جواد عَلَیهِ‌السَّلام در تبلیغ و ترویج دین، در رهبری و هدایت جامعه، در ساماندهی ارکان اصلی شیعه، در مناظرات متعدد، در مبارزه نفس‌گیر با افکار انحرافی و در جهاد خستگی ناپذیر با خلفای فاسد و فاجر، به حدی چشمگیر و پیروزمندانه بود که خلفای غاصب، وجود پر برکت امام را نتوانستند تحمل کنند و سرانجام پس از 18 سال امامت، در پنجم ماه ذی‌الحجّه سال 220 هجری قمری و در سن 25 سالگی، معتصم خلیفه ملعون عباسی آن بزرگوار را که جوان‌ترین امام بود به شهادت رساند و در پایین پای جد بزرگوارش امام کاظم در شهر کاظمین و در زمینی که توسط جدش خریداری شده بود، دفن گردید.
وَ سَلامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَ يَوْمَ يَمُوتُ وَ يَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا
صلوات خاصه امام جواد
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى عَلَمِ التُّقَى وَ نُورِ الْهُدَى وَ مَعْدِنِ الْوَفَاءِ وَ فَرْعِ الْأَزْكِيَاءِ وَ خَلِيفَةِ الْأَوْصِيَاءِ وَ أَمِينِكَ عَلَى وَحْيِكَ
پروردگارا درود فرست بر محمد بن على كه علم تقوى و نور هدايت و معدن وفا و جانشیتی از اوصیا و امين اسرار وحى توست
اللَّهُمَّ فَكَمَا هَدَيْتَ بِهِ مِنَ الضَّلاَلَةِ وَ اسْتَنْقَذْتَ بِهِ مِنَ الْحَيْرَةِ وَ أَرْشَدْتَ بِهِ مَنِ اهْتَدَى وَ زَكَّيْتَ بِهِ مَنْ تَزَكَّى
پروردگارا پس چنان‌كه خلق را بواسطه او از گمراهى به راه هدايت آوردى و از وادى حيرت جهالت نجات دادى و هر كه لايق هدايت بود بواسطه او ارشاد كردى و هر كس شایسته تزكيه نفس بود روحش را تزكيه و صفا دادى
فَصَلِّ عَلَيْهِ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ وَ بَقِيَّةِ أَوْصِيَائِكَ إِنَّكَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
پس اى خدا درود فرست بر او بهترين درودى كه بر احدى از اولياء و دوستان خاصت و ساير اوصياى پيغمبر اكرمت فرستادى كه تو اى خدا صاحب عزت و اقتدار و حكمت بى نهايتى.
دیدگاهتان را بنویسید