احکام شک در نماز: مورد چهارم: شکهایی که نباید به آنها اعتنا کرد
- شک بعد از محل: شک در چیزی که محل به جا آوردن آن، گذشته است، بر اساس قاعده تجاوز از محل، نباید به شک خود اعتنا بکند (مانند شک در تکبیرة الاحرام بعد از شروع در حمد یا شک در سجده بعد شروع در تشهد)؛
- شک بعد از فراغ نماز: خواه شک در شرایط باشد[1] یا افعال و یا در رکعات (مانند این که بعد از سلام، در نماز چهار رکعتی شک کند چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت)؛
- شک بعد از وقت: خواه شک در شرایط نماز باشد یا افعال و یا در رکعات و یا اصل خواندن نماز (مانند این که بعد از گذشتن وقت نماز، شک کند که نماز خوانده یا نه)؛
- شک کثیر الشک: یعنی کسی که زیاد شک میکند. (کسی که در سه نماز پیدرپی شک کند) باید بنا را بر وقوع مشکوک بگذارد، مگر آنکه چنین بنایی موجب بطلان نماز گردد که در این صورت بنا را بر عدم وقوع آن میگذارد. بنابراین، اگر کثیر الشک بین رکعت سوم و چهارم شک کند، بنا را بر اکثر گذاشته و اگر بین چهار و پنج شک کند، بنا را بر اقل میگذارد و اگر شک کند رکوع را بهجا آورده یا نه، بنا را بر بهجا آوردن آن میگذارد؛
- شک امام و مأموم: شک امام در شماره رکعتهای نماز در صورتی که ماموم شمارۀ آنها را بداند و همچنین شک ماموم در صورتی که امام شمارۀ رکعتهای نماز را بداند؛
- شک در نمازهای مستحبی: شککننده در نماز مستحب میتواند بنا را بر اقل و یا اکثر بگذارد؛ هرچند بنا گذاشتن بر اقل افضل است.
شکهایی که باید به آنها اعتنا کرد
- شک در محل: اگر نمازگزار وارد عمل بعد نشده، باید آنچه را که در انجام آن شک کرده، به جا آورد (مانند شک در تکبیرة الاحرام قبل از آن که وارد حمد شود که باید تکبیرة الاحرام را بگوید یا شک در حمد، قبل از شروع در سوره که باید حمد را بخواند یا شک در سجده دوم، قبل از برخاستن یا قبل از تشهد که باید یک سجده دیگر به جا آورد یا اگر در حال ایستاده، شک کند دو مرتبه تسبیحات اربعه را گفته یا سه مرتبه، باید یک مرتبه دیگر بگوید).
- شک در وقت: اگر کسی شک کند که نمازش را خوانده یا نه، اگر وقت نماز باقی است باید نماز را به جا آورد.[2]
قبلی ← شک هایی که نماز زا باطل می کنند
بعدی ← شک در نمازهای مستحبی
[1]. شک در شرایط نماز همچون طهارت، قبله و پوشش: اگر شک در شرایط نماز، پس از نماز عارض شود، حکم به صحّت آن میشود؛ ولی برای نماز بعدی باید آن شرائط احراز شرائط کند.
[2]. توضیح المسائل جامع: باب شکیات نماز.
دیدگاهتان را بنویسید