عید سعید قربان یکی از اعیاد بزرگ اسلامی و تجلی‌گاه فضائل و مظهر ارزش‌ها است. عید سعید قربان نماد مبارزه، نماد ایثار، نماد گذشت، نماد جان فشانی است. عید سعید قربان مظهر تزکیه نفس و طهارت روح و نشان پرافتخار امامت است، عید سعید قربان روز تجلیل و قدردانی و روز جشن پیروزی است.
عید سعید قربان یکی از اعیاد بزرگ اسلامی و تجلی‌گاه فضائل و مظهر ارزش‌ها است. عید سعید قربان نماد مبارزه، نماد ایثار، نماد گذشت، نماد جان فشانی است. عید سعید قربان مظهر تزکیه نفس و طهارت روح و نشان پرافتخار امامت است، عید سعید قربان روز تجلیل و قدردانی و روز جشن پیروزی است.
حاجی در روز عید سعید قربان و در سرزمین منی، سه عمل انجام می‌دهد اول رمی جمره عقبه، دوم قربانی و سوم حلق و سر تراشیدن. این سه عمل نماد مبارزه، گذشت و جان‌فشانی است. رمی جمره نماد مبارزه با هوای نفس و شیطان است، قربانی نماد ایثار و گذشت از تعلقات مادی و دنیایی است و حلق نماد جان‌فشانی در راه خداوند تبارک و تعالی است.
- عید سعید قربان نماد مبارزه
اوّلین عمل روز عید سعید قربان، در سرزمین منی، رمی جمره عقبه است. جمره، نماد شیطان است و رمی جمره، نماد مبارزه با شیطان است و عید سعید قربان نماد مبارزه است. حاجی در اولین عمل در روز عید سعید قربان، در یک حرکت نمادین با رمی جمره عقبه و سنگ زدن به آن، با شیطان درون و برون مبارزه می‌کند.
- عید سعید قربان نماد ایثار و گذشت
همه‌ى امتحان‌هاى الهی، نوعی ایثار و گذشت است، گاهى گذشت از مال، گاهى گذشت از منافع شخصی، گاهى گذشت از آبرو، گاهى گذشت از حرفى کج و ناصوابی که با لجاجت می‌خواهیم آن را ثابت کنیم، همه‌ی این‌ها یک نوع محنت و سختی دارد و اگر انسان از این محنت و سختی بتواند به خوبی عبور کند و برای خود شرائط جدیدی بوجود آورد؛ در امتحان موفق شده و از آن سربلند درآمده است.
برای وصال به معشوق، باید هرگونه تعلق و دلبستیگی به غیر معشوق که مانع وصال است از دل و جان عاشق زدوده شود، باید عاشق‌وار همه هستی عاشق، در راه معشوق در طبق اخلاص گذاشته شود، سائر الی الله باید توان گذشتن از مراحل پائین برای عروج به مقامات بالاتر را داشته باشد و ابراهیم‌وار از اسماعیلِ وجود بگذرد، تا رضایت معشوق فراهم آید و به وصال معشوق درآید.
عید سعید قربان نماد از خود گذشتگی است، گذشت از تعلقات مادی و دنیایی و نماد آن قربانی است. عید سعید قربان نماد از خود گذشتگی حاجی است که در یک حرکت نمادین، از تعلقات مادی و دنیایی خود گذشته و برای وصول به معشوق، در دوّمین عمل قربانی می‌کنند.
عید سعید قربان نماد از خود گذشتگی پدری است که برای لبیک به ندای ملکوتی حق، بزرگترین ایثار را از خود نشان داد و با تمامی وجود فرمان الهی را امتثال کرد و در عید سعید قربان حضرت ابراهیم خلیل الله علی نبینا و علیه السلام از اسماعیل گذشت و به وصال معشوق رسید. همان گونه که حضرت یعقوب علی نبینا و علیه السلام تا دل از بنیامین وجود خود نکند به وصال معشوق نرسید و یوسفش را پیدا نکرد.
- عید سعید قربان نماد جان فشانی
سوّمین عمل روز عید سعید قربان، در سرزمین منی، حلق و سر تراشیدن است. سر تراشیدن نماد آمادگی برای جان فشانی است. حاجی مانند سرباز جان برکف، با تراشیدن موی سر، آمادگی خود را برای هرگونه فداکاری و جانبازی در راه خدا اعلام می‌دارد و در یک حرکت نمادین جمال خود را به پای فرمان آن جمیل می‌ریزد.
- عید سعید قربان مظهر تزکیه نفس و طهارت روح
عید سعید قربان مظهر تزکیه نفس، طهارت روح و فرصت تقرب به خداوند است. وقتی مبارزه با هوای نفس و مبارزه با شیطان؛ با گذشت و جان‌فشانی در راه حق همراه شد؛ انسان به تزکیه نفس، به طهارت روح، به فلاح و رستگاری و به قرب الهی می‌رسد. این که در نماز عید سعید قربان در رکعت اول سوره اعلی و در رکعت دوم سوره والشمس خوانده می‌شود به همین منظور است چرا که در هر دو سوره، سخن از پاکی نفس است. در سوره اعلی می‌خوانیم “قَد اَفلَحَ مَن تَزکّی” و در سوره والشمس عیناً همان مضمون آمده است “قَد اَفلَح من زکّیها” یعنی کسی که جان خود را تزکیه و پاکیزه کند و دامان و روح و دل خود را از آلودگی‌ها نجات دهد، به فلاح و رستگاری رسیده است.
- عید سعید قربان تجلی امامت
به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، از ابتدای ماه ذیحجه تا روز عید سعید قربان و از عید سعید قربان تا روز عید غدیر، همه مرتبط با مسئله‌ی امامت است. در دهه‌ی اول ماه، نماز ذیحجه وارد شده که پس از سوره در هر رکعت، آیه‌ی جانشینی خوانده می‌شود: وَ وَاعَدْنَا مُوسَىٰ ثَلَاثِینَ لَیلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیلَةً وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ؛ خداوند از حضرت موسی می خواهد که برای یک بازه‌ی زمانی یک ماه برای خود جانشین قرار دهد و در دهم ماه عید سعید قربان پیروزی حضرت ابراهیم از امتحانات الهی و شایستگی آن بزرگوار برای مقام امامت است: وَإِذِ ابْتَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا؛ و چون پروردگار ابراهيم را آزمود، و وى همه را به انجام رسانيد، خدا به او فرمود: من تو را پيشواى مردم قرار دادم و در هجدهم ماه حضرت امیر علیه السلام همانند حضرت ابراهیم، پس از گذر از امتحان‌های دشوار، سرانجام به مقام والای امامت و رهبری امت منصوب می‌شود. الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا؛ امروز دین شما را به حد کمال رسانیدم و بر شما نعمتم را تمام کردم و بهترین آیین را که اسلام است برایتان برگزیدم.
- عید سعید قربان جشن پیروزی
عید سعید قربان جشن پیروزی حضرت ابراهیم است. حضرت ابراهیم با موفقیت در امتحان عاشقی و دلدادگی، در امتحان گذشت و فدایی شدن و در امتحان فدا کردن عزیز که از فدا کردن خود مهم‌تر و سخت‌تر است؛ پیروز شد و عید سعید قربان جشن پیروزی آن بزرگوار است.
عید سعید قربان جشن پیروزی در مبارزه با هوای نفس و شیطان است و ظهور و بروز مبارزه، اولین عمل روز عید سعید قربان، یعنی رمی جمره است.
عید سعید قربان جشن پیروزی در امتحان از خودگذشتگی است و ظهور و بروز از خودگذشتگی، دومین عمل روز عید سعید قربان، یعنی قربانی است
عید سعید قربان جشن پیروزی در امتحان جان‌فشانی در راه حق است و ظهور و بروز جان‌فشانی، سومین عمل روز عید سعید قربان، یعنی حلق و سر تراشیدن است.
حاجی در سرزمین منی با رمی جمره و با قربانی و با حلق و سر تراشیدن با موفقیت اعمال عید سعید قربان را انجام می‌دهد و در امتحان لیاقت و آزمون شایستگی، پیروز می‌شود و به برکت این پیروزی این روز را عید می‌گیرد. همان گونه که حضرت ابراهیم از عهده‌ی امتحان‌های دشوار الهی برآمد و موفقیت او مبدأ عید سعید قربان شد؛ حضرت امیر علیه السلام هم در طول حیات مبارکش از همه‌ی امتحانات سرافراز بیرون آمد؛ از یازده سالگی و قبول نبوت تا لیلة المبیت، و از جنگ بدر تا جنگ احد، جنگ حنین و جنگ خیبر، در همه‌ی این عرصه ها از امتحان الهی پیروز گردید و این موفقیت مبدأ عید غدیر شد و این که این دهه را دهه‌ی امامت و ولایت نام گذاری کرده‌اند بدین منظور است.
- عید سعید قربان مظهر تجلیل و قدردانی
عید سعید قربان روز تجلیل و قدردانی از ایثار، گذشت و دل کندن از تعلقات مادی و دنیایی و گذشتن از عزیزتر از جان، در راه خدا است. عید سعید قربان نماد قدردانی از خود گذشتگی پدری است که بزرگترین ایثار را از خود نشان داد و با تمامی وجود فرمان الهی را امتثال کرد. عید سعید قربان نماد قدردانى خداوند از پیامبر برگزیده‌ی خود یعنی حضرت ابراهیم است که برای لبیک به ندای ملکوتی حضرت حق، بالاتر از ایثار جان که ایثار عزیز است را در راه خدا انجام داد. آن بزرگوار به دست خود فرزند دلبند و عزیز خویش را که عمری انتظار آن را می‌کشید و در دوران پیرى، خداوند متعال به او عطا فرمود و به یقین امید تکرار آن را هم نداشت؛ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعاءِ؛ در راه پروردگار به قربان‌گاه برد. آن چه مهم است این است که حضرت ابراهیم برای قربانی آماده شد و خداوند این آمادگی را از او قبول کرد: قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْیا؛ فرمانبری را به درستی اثبات کردی! و او را از ذبح فرزند دلبندش معاف گردانید: وَفَدَینَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ؛ و ما اسماعیل را در برابر قربانی بزرگی رهایی بخشیدیم.
اما جان‌ها فدای آن عزیزی که قرار قربانی نداشت اما همه هستی خود و عزیزان خود را در راه خدا قربانی کرد.
اندر منا یک ذبیح بود و زنده رفت
ای صد ذبیح کشته شده در منای تو
بخاطر همین شاعر می گوید:
مرید پیر مغانم ز من مرنج ای شیخ
چرا که وعده، تو کردی و او به جا آورد
منظور از پیر مغان، حضرت امام حسین عَلَيْهِ‌الْسَّلام است و منظور از شیخ، حضرت ابراهیم عَلَيْهِ‌الْسَّلام است که در عید سعید قربان با آن که قرار قربانی داشت اما از قربانی فرزند نجات یافت اما حضرت امام حسین که قرار قربانی نداشت، همه هستی خود و همه هستی عزیزان خود را در راه خدا قربانی کرد.
دیدگاهتان را بنویسید