آهسته و بلند خواندن نماز
ملاک جهر و اخفاء
سه نظریه در ملاک جهر و اخفاء و آهسته و بلند خواندن نماز وجود دارد
معیار اول: جوهره صدا
معیار در جهر و اخفاء جوهره صدا است به این معنا که در اخفاء و آهسته خواندن، نباید جوهر صدا ظاهر و آشکار شود و فقط خودش باید بشنود و در جهر و بلند خواندن باید جوهر صدا ظاهر و آشکار شود اما به حد داد و فریاد نرسد.
معیار دوم: صدق عرفی
معیار در جهر و اخفاء صدق عرفی است که عرف آن را صدای بلند حساب کند نه ظاهر شدن یا ظاهر نشدن جوهره صدا، پس میتواند جهر و بلند خواند در حالی که جوهر صدا ظاهر و آشکار نشود: آیات الله سیستانی.
معیار سوم: آشکار شدن
ملاک اخفاء و آهسته خواندن، عدم وجود جوهر صدا نیست، بلکه ملاک، آشکار نکردن آن است. در مقابل، ملاک جهر و بلند خواندن آشکار کردن جوهر صدا است: مقام معظم رهبری.
موارد وجوب بلند خواندن نماز
- حمد و سوره نماز صبح
- حمد و سوره نماز مغرب
- حمد و سوره نماز عشاء.
لازم به توضیح است که وجوب بلند خواندن:
- در نمازهای یومیه است.
- در حمد و سوره است.
- برای مردان است.
موارد وجوب آهسته خواندن نماز
- حمد و سوره نمازهای ظهر و عصر، برای زن و مرد.
- تسبیحات اربعه در نمازهای ظهر، عصر، مغرب و عشاء، برای زن و مرد.
- سوره حمد در نماز احتیاط، برای زن و مرد.
- ذکر و قرائت مأموم در نماز جماعت، برای زن و مرد.
- نماز زن در صورتی که نامحرم صدای او را بشنود و ترس از ایجاد مفسده باشد.
مواردی که مکلّف بین آهسته یا بلند خواندن مخیّر است
- خواندن «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» در همه نمازهای اخفایی
- ذکر رکوع و سجده و تشهد و سلام و دیگر ذکرهاى واجب در نمازهاى پنجگانه.
- تکبیرهای نماز میت بر امام جماعت.
- تکبیرة الاحرام بر امام جماعت.
- سایر نمازهای واجب مثل نماز آیات و نماز طواف.
- نماز عید فطر و عید قربان و نماز باران.
- نمازهای مستحبی شبانه.
- بانوان در صورتی که صدای آنان را نامحرم نشنود، میتوانند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخوانند.
استحباب بلند خواندن
بلند خواندن حمد و سوره در دو رکعت اول و دوم نماز ظهر روز جمعه و نماز جمعه مستحب است.
استحباب آهسته خواندن
نمازهای مستحبی که در روز خوانده میشوند.
ذکر «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم»، قبل از خواندن سوره حمد.
کراهت بلند خواندن
بلند خواندن اذکار نماز توسط مأموم در نماز جماعت
احکام جهر و اخفاء
اگر در جائی که نمازگزار باید نماز را بلند بخواند، عمداً آهسته بخواند، یا در جائی که باید آهسته بخواند، عمداً بلند بخواند؛ نمازش باطل است.
اگر در جائی که نمازگزار باید نماز را بلند بخواند، از روی فراموشی آهسته بخواند، یا در جائی که باید آهسته بخواند، از روی فراموشی بلند بخواند؛ اشکالی ندارد و لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند، هرچند احتیاط مستحب است دوباره بخواند.[1]
[1]. توضیح المسائل جامع باب قرائت نماز
دیدگاهتان را بنویسید