شیخ طوسی از صفوان جمّال روایت میکند که زیارت اربعین را حضرت امام صادق علیه السلام به من آموزش داد تا در روز اربعین وقتی مقداری آفتاب بالا آمد آن را بخوانم و این دلیل بر جایگاه ارزشمند زیارت اربعین است.
یکی از دلائل تأکید ائمه بر خواندن زیارت اربعین محتوای زیارت است که معرفت افزا است. زیارت اربعین یكی از زیارتهای مستند و معتبر شیعه است كه در عین ایجاز و اختصار از جامیعت بالا، از مضامین بسیار بلند و از نابترین مفاهیم برخوردار است.
زیارت اربعین در عین ایجاز و اختصار، در بردارنده گزارش جامعی از حادثه دلخراش و در عین حال حماسی عاشورا است و در چند بخش، به معرفی شخصیت امام حسین علیه السلام و چرائی، هدف، عملکرد، آثار و نتیجه حرکت خالق حماسه عاشورا پرداخته و در بخش دیگر، بیان عملكرد و نتیجه كارِ اَهْل شِقاقِ وَ نِفاقِ را بیان میکند.
متن زیارت اربعین
السَّلامُ عَلَىٰ وَلِيِّ اللّٰهِ وَحَبِيبِهِ، السَّلامُ عَلَىٰ خَلِيلِ اللّٰهِ وَنَجِيبِهِ، السَّلامُ عَلَىٰ صَفِيِّ اللّٰهِ وَابْنِ صَفِيِّهِ، السَّلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِيدِ، السَّلامُ عَلَىٰ أَسِيرِ الْكُرُباتِ وَقَتِيلِ الْعَبَرَاتِ .
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَشْهَدُ أَنَّهُ وَلِيُّكَ وَابْنُ وَلِيِّكَ وَصَفِيُّكَ وَابْنُ صَفِيِّكَ، الْفَائِزُ بِكَرَامَتِكَ، أَكْرَمْتَهُ بِالشَّهَادَةِ وَحَبَوْتَهُ بِالسَّعَادَةِ وَاجْتَبَيْتَهُ بِطِيبِ الْوِلادَةِ وَجَعَلْتَهُ سَيِّداً مِنَ السَّادَةِ وَقَائِداً مِنَ الْقَادَةِ وَذَائِداً مِنَ الذَّادَةِ.
وَأَعْطَيْتَهُ مَوَارِيثَ الْأَنْبِيَاءِ وَجَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَىٰ خَلْقِكَ مِنَ الْأَوْصِيَاءِ فَأَعْذَرَ فِي الدُّعَاءِ وَمَنَحَ النُّصْحَ وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَحَيْرَةِ الضَّلالَةِ.
وَقَدْ تَوَازَرَ عَلَيْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْيا وَبَاعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنىٰ وَشَرَىٰ آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْكَسِ وَتَغَطْرَسَ وَتَرَدَّىٰ فِي هَوَاهُ وَأَسْخَطَكَ وَأَسْخَطَ نَبِيَّكَ وَأَطَاعَ مِنْ عِبادِكَ أَهْلَ الشِّقاقِ وَالنِّفاقِ وَحَمَلَةَ الْأَوْزارِ، الْمُسْتَوْجِبِينَ النَّارَ.
فَجاهَدَهُمْ فِيكَ صابِراً مُحْتَسِباً حَتَّىٰ سُفِكَ فِي طَاعَتِكَ دَمُهُ وَاسْتُبِيحَ حَرِيمُهُ؛ اللّٰهُمَّ فَالْعَنْهُمْ لَعْناً وَبِيلاً وَعَذِّبْهُمْ عَذاباً أَلِيماً .
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ سَيِّدِ الْأَوْصِياءِ، أَشْهَدُ أَنَّكَ أَمِينُ اللّٰهِ وَابْنُ أَمِينِهِ، عِشْتَ سَعِيداً وَمَضَيْتَ حَمِيداً وَمُتَّ فَقِيداً، مَظْلُوماً شَهِيداً.
وَأَشْهَدُ أَنَّ اللّٰهَ مُنْجِزٌ مَا وَعَدَكَ وَمُهْلِكٌ مَنْ خَذَلَكَ وَمُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَكَ وَأَشْهَدُ أَنَّكَ وَفَيْتَ بِعَهْدِ اللّٰهِ وَجاهَدْتَ فِي سَبِيلِهِ حَتّىٰ أَتَاكَ الْيَقِينُ.
فَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ قَتَلَكَ وَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ ظَلَمَكَ وَلَعَنَ اللّٰهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذٰلِكَ فَرَضِيَتْ بِهِ، اللّٰهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنِّي وَلِيٌّ لِمَنْ والاهُ وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداهُ.
بِأَبِي أَنْتَ وَأُمِّي يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ، أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُوراً فِي الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَالْأَرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ، لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجاهِلِيَّةُ بِأَنْجاسِها وَلَمْ تُلْبِسْكَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِيابِها.
وَأَشْهَدُ أَنَّكَ مِنْ دَعائِمِ الدِّينِ وَأَرْكانِ الْمُسْلِمِينَ وَمَعْقِلِ الْمُؤْمِنِينَ.
وَأَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمامُ الْبَرُّ التَّقِيُّ الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ الْهادِي الْمَهْدِيُّ.
وَأَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوىٰ وَأَعْلامُ الْهُدىٰ وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقىٰ وَالْحُجَّةُ عَلَىٰ أَهْلِ الدُّنْيا.
وَأَشْهَدُ أَنِّي بِكُمْ مُؤْمِنٌ وَبِإِيابِكُمْ مُوقِنٌ، بِشَرايِعِ دِينِي وَخَواتِيمِ عَمَلِي وَقَلْبِي لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ وَأَمْرِي لِأَمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ وَنُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ حَتَّىٰ يَأْذَنَ اللّٰهُ لَكُمْ، فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لَامَعَ عَدُّوِكُمْ.
صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَعَلَىٰ أَرْواحِكُمْ وَأَجْسادِكُمْ وَشاهِدِكُمْ وَغَائِبِكُمْ وَظَاهِرِكُمْ وَبَاطِنِكُمْ، آمِينَ رَبَّ الْعالَمِينَ. [1]
متن و ترجمه زیارت اربعین
السَّلامُ عَلَىٰ وَلِيِّ اللّٰهِ وَحَبِيبِهِ
سلام بر ولی خدا و محبوبش
السَّلامُ عَلَىٰ خَلِيلِ اللّٰهِ وَنَجِيبِهِ
سلام بر دوست خدا و بنده شریفش
السَّلامُ عَلَىٰ صَفِيِّ اللّٰهِ وَابْنِ صَفِيِّهِ
سلام بر بنده برگزیده خدا و فرزند برگزیدهاش
السَّلامُ عَلَى الْحُسَيْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِيدِ
سلام بر حسینی که مظلوم شهید شد
السَّلامُ عَلَىٰ أَسِيرِ الْكُرُباتِ
سلام بر آن بزرگواری که گرفتار غم و اندوه و مصائب سخت شد
وَقَتِيلِ الْعَبَرَاتِ.
سلام بر كشته راه حق كه هر چشمی برای او گریان است
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَشْهَدُ أَنَّهُ وَلِيُّكَ وَابْنُ وَلِيِّكَ
خدایا من گواهی میدهم که حسین ولی تو و فرزند ولی توست
وَصَفِيُّكَ وَابْنُ صَفِيِّكَ
و برگزیده تو و فرزند برگزیده توست
الْفَائِزُ بِكَرَامَتِكَ
آن بزرگواری که به لطف و بزرگواری، تو رستگار شد
أَكْرَمْتَهُ بِالشَّهَادَةِ
و او را به فیض شهادت گرامی داشتی
وَحَبَوْتَهُ بِالسَّعَادَةِ
و سعادت دنیا و آخرت را به او عطا کردی
وَاجْتَبَيْتَهُ بِطِيبِ الْوِلادَةِ
و به پاكی نفس و پاكیزگی طینت برگزیدی
وَجَعَلْتَهُ سَيِّداً مِنَ السَّادَةِ
او را سید و آقای بزرگان عالم قرار دادی
وَقَائِداً مِنَ الْقَادَةِ
او را پیشوا و رهبر رهبران جهان ساختی
وَذَائِداً مِنَ الذَّادَةِ.
او را مدافع و نگهبان دین قرار دادی
وَأَعْطَيْتَهُ مَوَارِيثَ الْأَنْبِيَاءِ
و میراث تمام پیامبران را به او عطا فرمودی
وَجَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلَىٰ خَلْقِكَ مِنَ الْأَوْصِيَاءِ
و او را از میان جانشینانت، حجّت بر بندگانت قرار دادی
فَأَعْذَرَ فِي الدُّعَاءِ
پس با نهایت مهربانی مردم را نصیحت كرد و خیرخواهی نمود
وَمَنَحَ النُّصْحَ
و با نهایت مهربانی اتمام حجت نمود و جای عذری باقی نگذاشت
وَبَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ
و همه هستی خود را در راه تو فدا کرد
لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ الْجَهَالَةِ
تا بندگانت را از تاریکی جهالت نجات دهد
وَحَيْرَةِ الضَّلالَةِ.
و آنان را از گمراهی و سرگردانی برهاند.
وَقَدْ تَوَازَرَ عَلَيْهِ مَنْ غَرَّتْهُ الدُّنْيا
در حالیکه فریب خوردگان دنیا، برعلیه او همدست شدند
وَبَاعَ حَظَّهُ بِالْأَرْذَلِ الْأَدْنىٰ
و بهره واقعی خود را، به متاع پست و فرومایه دنیا فروختند
وَشَرَىٰ آخِرَتَهُ بِالثَّمَنِ الْأَوْكَسِ
و آخرتشان را به کمترین بها و پستترین متاع معامله کردند
وَتَغَطْرَسَ وَتَرَدَّىٰ فِي هَوَاهُ
و در دام هوس افتادند و در پیروی از آن هلاك شدند
وَأَسْخَطَكَ وَأَسْخَطَ نَبِيَّكَ
و تو را و پیامبرت را به خشم آوردند
وَأَطَاعَ مِنْ عِبادِكَ أَهْلَ الشِّقاقِ وَالنِّفاقِ
و از اهل نفاق و شقاق پیروی کردند
وَحَمَلَةَ الْأَوْزارِ
و بار سنگین گناه و معاصی را بر دوش کشیدند
الْمُسْتَوْجِبِينَ النَّارَ.
و سزاوار آتش دوزخ شدند.
فَجاهَدَهُمْ فِيكَ صابِراً مُحْتَسِباً
پس با ستمگران با صبر و تحمل، جهاد كرد و مشقت بسیار كشید
حَتَّىٰ سُفِكَ فِي طَاعَتِكَ دَمُهُ
تا آنجا كه در راه اطاعت تو، خون پاكش ریخته شد
وَاسْتُبِيحَ حَرِيمُهُ
و حُرمتش پایمال گردید و حریم مطهرش مباح گشت
اللّٰهُمَّ فَالْعَنْهُمْ لَعْناً وَبِيلاً
خدایا آنان را لعنت کن، لعنتی سنگین
وَعَذِّبْهُمْ عَذاباً أَلِيماً.
و عذابشان کن، عذابی دردناک.
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ
سلام بر تو ای فرزند رسول خدا
السَّلامُ عَلَيْكَ يَا ابْنَ سَيِّدِ الْأَوْصِياءِ
سلام بر تو ای فرزند آقا و سرور جانشینان
أَشْهَدُ أَنَّكَ أَمِينُ اللّٰهِ وَابْنُ أَمِينِهِ
گواهی میدهم که تو امین خدا و فرزند امین اویی
عِشْتَ سَعِيداً
خوشبخت و سعادتمند زیستی
وَمَضَيْتَ حَمِيداً
و ستوده پرکشیدی
وَمُتَّ فَقِيداً
و گمنام رفتی
مَظْلُوماً شَهِيداً.
و مظلوم و شهید درگذشتی
وَأَشْهَدُ أَنَّ اللّٰهَ مُنْجِزٌ مَا وَعَدَكَ
گواهى میدهم که خدا به آنچه به تو وعده داده بود، وفا کرد
وَمُهْلِكٌ مَنْ خَذَلَكَ
و نابودکننده کسانی است که از یاریت دست از برداشت
وَمُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَكَ
و عذاب کننده کسانی است که تو را کشتند
وَأَشْهَدُ أَنَّكَ وَفَيْتَ بِعَهْدِ اللّٰهِ
و گواهی میدهم که تو به عهد خدا به خوبی و شایسته وفا کردی
وَجاهَدْتَ فِي سَبِيلِهِ حَتّىٰ أَتَاكَ الْيَقِينُ.
و در راه خدا همه عمر به جهاد برخاستی تا به پایان و سرانجام رسیدی
فَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ قَتَلَكَ
پس لعنت خدا بر کسانی که تو را کشتند
وَلَعَنَ اللّٰهُ مَنْ ظَلَمَكَ
و لعنت خدا بر کسانی که به تو ستم کردند
وَلَعَنَ اللّٰهُ أُمَّةً سَمِعَتْ بِذٰلِكَ فَرَضِيَتْ بِهِ
و لعنت خدا بر کسانی که این جریان را شنیدند و از آن خشنود شدند
اللّٰهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنِّي وَلِيٌّ لِمَنْ والاهُ
خدایا! من تو را گواه میگیرم که من دوست دوستاران آنان بزرگواران هستم
وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداهُ.
و دشمن دشمنان آنانم.
بِأَبِي أَنْتَ وَأُمِّي يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ
پدر و مادرم فدای تو ای فرزند رسول خدا
أَشْهَدُ أَنَّكَ كُنْتَ نُوراً فِي الْأَصْلابِ الشَّامِخَةِ وَالْأَرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ
گواهی میدهم که تو در صلبهای شرافتمند و رحمهای پاک طينت؛ نور بودی و میدرخشیدی
لَمْ تُنَجِّسْكَ الْجاهِلِيَّةُ بِأَنْجاسِها
جاهلیت با ناپاکیهایش تو را آلوده نساخت
وَلَمْ تُلْبِسْكَ الْمُدْلَهِمَّاتُ مِنْ ثِيابِها.
و از جامههای تیره و تارش به تو نپوشاند.
وَأَشْهَدُ أَنَّكَ مِنْ دَعائِمِ الدِّينِ
و گواهی میدهم که تو از ستونهای استوار دین هستی
وَأَرْكانِ الْمُسْلِمِينَ
و پشتیبان و ستونهای محکم مسلمانی هستی
وَمَعْقِلِ الْمُؤْمِنِينَ.
و پناهگاه مردم مؤمنی هستی.
وَأَشْهَدُ أَنَّكَ الْإِمامُ الْبَرُّ التَّقِيُّ الرَّضِيُّ الزَّكِيُّ الْهادِي الْمَهْدِيُّ.
و گواهی میدهم که پیشوای نیکوکار، با تقوا، راضی به مقدرات حق، پاکیزه، هدایت کننده و راه یافتهای.
وَأَشْهَدُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ مِنْ وُلْدِكَ كَلِمَةُ التَّقْوىٰ
و گواهی میدهم که امامان از فرزندان تو؛ روح و حقیقت تقوایند
وَأَعْلامُ الْهُدىٰ
و نشانههای هدایتند
وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقىٰ
رشته محكم ايمان خلقند
وَالْحُجَّةُ عَلَىٰ أَهْلِ الدُّنْيا.
و حجّت بر اهل دنیا هستند.
وَأَشْهَدُ أَنِّي بِكُمْ مُؤْمِنٌ
و گواهی میدهم که من به یقین به شما مؤمنم
وَبِإِيابِكُمْ مُوقِنٌ
و به بازگشتتان یقین دارم
بِشَرايِعِ دِينِي وَخَواتِيمِ عَمَلِي
بر اساس قوانین دینم و پایانهای کردارم، ایمان دارد
وَقَلْبِي لِقَلْبِكُمْ سِلْمٌ
و قلبم تسلیم شما بزرگواران است
وَأَمْرِي لِأَمْرِكُمْ مُتَّبِعٌ
و کارم پیروی اوامر شما است
وَنُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ
و یاریم برای شما آماده است
حَتَّىٰ يَأْذَنَ اللّٰهُ لَكُمْ
تا خدا برای فرج شما بزرگواران، اجازه دهد
فَمَعَكُمْ مَعَكُمْ لَامَعَ عَدُّوِكُمْ.
پس با شمایم نه با دشمنانتان.
صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ
درودهای خدا بر شما
وَعَلَىٰ أَرْواحِكُمْ وَأَجْسادِكُمْ وَشاهِدِكُمْ وَغَائِبِكُمْ وَظَاهِرِكُمْ وَبَاطِنِكُمْ
و بر ارواح و پیکرهایتان و بر حاضر و غایبتان و بر ظاهر و باطنتان
آمِينَ رَبَّ الْعالَمِينَ.
[1]. «اقبال الاعمال» سید بن طاووس، «المزار الکبیر» محمد بن جعفر مشهدی، «المصباح» کفعمی و «مصباح المتهجد» «تهذیب» شیخ طوسی و بحارالانوار علامه مجلسی.
دیدگاهتان را بنویسید