مقدمه
هنگامی که به نماز می ایستیم، در واقع به ملاقات خالق یکتا رفته و با او هم کلام شدهایم، پس سزاوار است آداب معاشرت و هم کلامی با کردگار جهانیان را به شایسته ترین شکل ممکن، به جای آوریم. از این رو، همان طور که خروج ناگهانی و بدون عذر موجه، از محل ملاقات با افراد، توهین به اشخاص است؛ قطع کردن و شکستن نماز هم، این گونه است و نباید قبل از پایان گفتگو و سلام نماز، از معاشرت و هم کلامی با معبود، خارج شویم.
بر این اساس قطع و شکستن نمازهای واجب از روی اختیار حرام است اما در شرایط خاص بلامانع و در برخی از مواقع واجب است.
مواردی وجوب قطع و شکستن نماز واجب
- تطهیر مسجد: اگر در بین نماز، مسجد نجس شد یا نمازگزار متوجه نجاست مسجد گردید و تطهیر مسجد در حال نماز امکان نداشته باشد در صورت وسعت وقت، باید برای تطهیر مسجد، نماز را قطع کرد؛
- حفظ و جلوگیری از ضرر جانی: اگر حفظ جان خود یا دیگری، بدون قطع و شکستن نماز ممکن نباشد، باید برای حفظ جان، نماز را قطع کرد؛
- حفظ و جلوگیری از ضرر مالی: اگر حفظ مالی که نگهداری آن واجب است، بدون قطع و شکستن نماز ممکن نباشد، باید برای حفظ آن مال، نماز را قطع کرد؛
- پرداخت طلب طلبکار: اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند و بدون قطع و شکستن نماز پرداخت بدهی ممکن نباشد، باید برای پرداخت بدهی، نماز را قطع کرد؛
- انجام هر کاری که از نظر عقلی و شرعی، لازم و ضروری است و با ادامه نماز ضایع شود، در وسعت وقت، باید برای انجام، نماز را قطع کرد؛[1]
کسی که باید نماز را بشکند، اگر نماز را ادامه دهد، معصیت کرده و باید نماز را دوباره بخواند.
مواردی استحباب قطع و شکستن نماز واجب
گفتن اذان و اقامه فراموش شده: به دو شرط: یک: آن که در وسعت وقت باشد و دوم: به اندازه رکوع خم نشده باشد؛
مستحب است هنگام قطع نماز در مواردی که شکستن نماز، واجب یا مستحب یا جایز است، بگوید: «السّلامُ عَلَیْکَ أَیُّها النَّبیُّ وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه».
قطع و شکستن نماز مستحب
قطع و شکستن نمازهای مستحبی اشکال ندارد اما اگر کسی نماز مستحبی را نذر کرده باشد بخواند، نباید آن را قطع کند.[2]
[1]. این مورد به فتوای بعضی از مراجع است.
[2]. توضیح المسائل جامع: باب احکام نماز.
دیدگاهتان را بنویسید