این که حضرت امام خمینی رحمت الله علیه احیاگر مکتب نجات بخش عاشورا در عصر حاضر بر برپائی مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری اصرار داشت و میفرمود: محرم و صفر است که اسلام را زنده نگهداشته است برای همین حقیقت است که این شور و این برانگیختن احساسات و عواطف دینى، جز در مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری پدید نمیآید.
چرا یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام را باید زنده نگه داریم؟
ضرورت برپایی مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری و زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام و جانفشانیهای آن بزرگوار بر اساس فلسفه، اهداف و نتایج ارزشمند آن بر کسی پوشیده نیست و در این نوشتار به برخی از آن اشاره میشود.
- تعظیم شعائر الهی
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام مصداق تعظیم شعائر الهی است. خداوند در آیهی 32 سورهی حج میفرماید: وَمَنْ یعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ و هر كس شعائر الهی را بزرگ شمارد دلش از تقوا بهره مند است.
- یادآوری ایام الله
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام مصداق وَذَکِّرْهُمْ بِأَیامِ اللّهِ است. با آن كه همهی ایام متعلق به خداوند است، اما بعضی از زمانها بخاطر آن کار خدائی که در آن اتفاق افتاده است؛ به خداوند نسبت داده شده و از آن به ایام الله یاد میشود و باید آنها را یادآوری کرد. خداوند در آیهی 5 سورهی ابراهیم به حضرت موسی دستور میدهد و میفرماید: وَذَکِّرْهُمْ بِأَیامِ اللّهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیاتٍ لِّکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ؛ و ایّام اللّه را به آنان یاد آور! در این، نشانههایی برای هر صبر کنندهی شکرگزار است! یادآوری نشانهها و آیات وظیفهی کسانی است که میخواهند به دو وصف صَبَّارٍ و شَکُورٍ متصف گردند.
- احیای امامت
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام مصداق احیای امامت و ولایت است: امام رضا عَلَیهِالسَّلام میفرماید: رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا، فَقُلْتُ لَهُ: فَکَیْفَ یُحْیِی أمْرَکُمْ؟ قالَ: یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و یُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا؛ خداوند، رحمت کند آن بنده ای را که امر ما را زنده کند! گفتم: چگونه امر شما را زنده کند؟ فرمود: علوم ما را فراگیرد و به مردم بیاموزد، که اگر مردم زیباییهای گفتار ما را میدانستند، از ما پیروی میکردند. یا در روایت دیگری میفرماید: مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحیَی فیه أمْرُنا لَمْ یَمُتْ قَلبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ القُلُوبُ؛ هر که در مجلسی بنشیند که در آن یاد ما اهل بیت زنده میشود، قلبش در روزی که قلبها میمیرند، نمیمیرد.
- حق شناسی
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام حق شناسی از آن بزرگوار است. زنده نگه داشتن و بزرگداشت یاد و خاطرهی یك نوع حق شناسی است نسبت به کسانی که در گذشته، واقعه و رویداد ارزشمندی را خلق کردهاند. حس حق شناسی یکی از مقدسترین خواستههای فطری بشر است که خداوند در نهاد همهی انسانها قرار داده است. در همهی جوامع بشری مرسوم است به آن کسانیکه خدمت کردهاند و واقعه و رویداد ارزشمندی را خلق کردهاند، را بزرگ شمارند، به آنان احترام بگذارند و برای آنان مراسم بزرگداشت و یادبود برگزار کنند. زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام یک نوع حق شناسی است نسبت به حرکت و قیام آن بزرگوار، نسبت به جانفشانی آن بزرگوار برای احیای دین و شریعت، نسبت به قیام در برابر ظلم و ستم و لو بلغ ما بلغ.
- پاسداشت و تکریم ارزشها
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام در حقیقت پاسداشت و تکریم ارزشها است، بزرگداشت کرامت و بزرگواری است، بزرگداشت حماسهها و رشادتها است. پاسداشت ارزشهائی است که آن واقعه و رویداد را خلق کرده است، پاسداشت جهاد، ایثار، شهادت، احیای امر به معروف و نهی از منكر، دفاع از دین، دفاع از ولایت، مبارزه با ظلم، فساد و تباهی است.
- دوستی اهل بیت
دستور است که به پاس زحمات ارزشمند پیامبر گرامی اهل بیت عصمت و طهارت را دوست بداریم. خداوند در آیهی 23 سورهی شوری میفرماید: قُلْ لَا أَسْأَلُکمْ عَلَیهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى؛ بگو: به پاس زحمات رسالت، پاداشى از شما نمیخواهم، مگر آن که اهل بیتم را دوست بدارید. و از آن جایی که محب و عاشق، همواره یاد و خاطرهی محبوب و معشوق را به یاد میآورد و بیان میکند، زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام مصداق همان مودت و محبت اهل بیت عصمت و طهارت است.
- ماندگاری قیام
در سایهی زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام است که درسهای بسیار ارزشمند عاشورا و کربلا سینه به سینه از نسل به نسل به آیندگان منتقل میشود.
- اثرگذاری قیام
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام برای اثرگذاری است. حوادث گذشتهی هر جامعهای میتواند در سرنوشت آیندهی آن جامعه اثر بگذارد، تجدید آن خاطرهها در واقع، نوعی بازسازی آن وقایع است تا مردم از آنها بهره ببرند، اگر واقعهی تاریخی در جای خود منشأ آثار و برکاتی بوده است، به یقین یادآوری و بازسازی آن نیز میتواند مراتبی از آن برکات را در پی داشته باشد و همان گونه که قیام سید و سالار شهیدان اسلام را زنده نگه داشته است؛ زنده نگه داشتن یاد و خاطرهی آن بزرگوار هم میتواند اسلام را زنده نگه دارد.
- عبرتگیری
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام برای عبرتگیری است. بزرگداشت یک واقعه و رویداد در گذشته، عبرت گیری از حوادث گذشته را به دنبال دارد، بزرگداشت احوال پیشینیان نوعی بررسی نقاط قوت و ضعف است برای آینده تا مردمان نقاط قوت را بکارگیرند و از نقاط ضعف پرهیز نمایند. قرآن کریم پس از نقل داستانهای پیامبران و اقوام گذشته در آیهی 111 سورهی یوسف میفرماید: لَقَدْ کانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لأولِی الألْبَابِ؛ برای صاحبان عقل و خرد، در قصهها و داستانهای گذشتگان، عبرت است. حضرت علی عَلَیهِالسَّلامُ در نامهی 31 نهج البلاغه خطاب به فرزند گرامیشان چنین میفرماید: وَ اسْتَدْلِلْ عَلَى مَا لَمْ یكُنْ بِمَا كَانَ فَإِنَّمَا الاُمُورُ اَشْبَاهٌ؛ قضایای گذشته را چراغ راه آینده کن و از رهگذر گذشته به آینده استدلال نما، چرا که حوادث عالم شبیه یکدیگرند و وقتی در گذشته حاثهایی اتفاق افتاده باشد شبیه آن در آینده نیز ممکن است اتفاق بیفتد، اگر در گذشته دقّت کنی می توانی برای آینده از آن عبرت بگیری.
- جلوگیری از تحریف
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام برای جلوگیری از تحریف واقعیت عاشورا است، برای جلوگیری از طلبکاری مسببان آن واقعهی دلخراش است. اگر شیعیان؛ عاشورا را زنده نگه نمیداشتند و در برابر جنایات یزیدیان سکوت میکردند؛ بنیامیه و خاصه یزیدیان با تحریف تاریخ، طلبکار میشدند و ما امروزه باید غرامت کشتههای یزید در کربلا را هم میدادیم. همانگونه که یهودیان نجات یافته به دست ایرانیان؛ وقتی به قدرت رسیدند؛ طلبکار شدند و 75 هزار ایرانی را به قتل رساندند و هر سال وقیحانه جشن میگیرند (جشن پوریم).
چرا برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام از بحث و گفتوگو استفاده نمیشود؟
عواملیکه در رفتار آگاهانهی انسان نقش دارد دو نوع عوامل است: یکی عوامل شناختی مانند استدلالهای عقلی و تجربی، و یکی عوامل درونی و روانی مانند احساسات، تمایلات، گرایشها، میلها، غرایز و عواطف. به طور قطع، عوامل شناختی، تأثیر بسزایی در رفتار انسان دارد، ولی همهی عوامل مؤثر نیست؛ بلکه بیشترین تأثیر در رفتار انسان را عوامل درونی و روانی میگذارند و میل به حرکت را در انسان پدید میآورند.
هرگز دانستن در انسان میل ایجاد نمیکند اگر کسی بداند یک مادهی غذائی برای او مفید است اما میل نداشته باشد؛ از آن غذا استفاده نمیکند و در مقابل اگر کسی بداند یک مادهی غذائی برای او ضرر دارد اما میل به آن داشته باشد؛ هرگز از آن غذا پرهیز نمیکند. هرگز گفتهها، شنیدهها و دانستهها، کار مشاهدهی یک حادثه را نمیکند. آگاهی از حال مریض، هرگز اثر ملاقات با بیمار را انجام ندارد و آگاهی از حال محرومان، کار بازدید حضوری از محرومان را انجام نمیدهد.
هرگز جلسات بحث و گفتوگو، اثر برپایی مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری را ندارد، برپائی مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری و راهاندازی هیئتها و دسته های سینه زنی است که اثر گذار است، احساسات را تحریک میکند و شرکت کنندگان را دلداده و عاشق راه و روش سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام قرار میدهد.
چرا براى تحریک احساسات، باید عزاداری کرد؟ چرا از مراسم شاد استفاده نمیشود؟
حادثهاى که بزرگترین نقش را در تاریخ اسلام ایفا کرده است، حادثهاى که مسیر تاریخ اسلام را عوض کرد و به همهی آزادگان عالم درس آزادگی و عزت داده است باید با کارى متناسب با آن حادثه زنده نگهداشته شود. مراسم شاد هرگز نمیتواند اثر مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری را داشته باشد، مراسم شاد نمیتواند حماسهآفرین باشد، شادی هرگز آدم را مدافع حق و حقیقت و مبارز با ظلم و ستم بار نمیآورد، شادى هیچ وقت نمىتواند انسان را در برابر سختىها، مصیبتها محکم و استوار نگه دارد و انسان را شهادت طلب کند. این قبیل صفات ارزشمند، عشق دیگرى مىخواهد و از جلسات شادی برنمیآید.
زنده نگه داشتن یاد و خاطره سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین عَلَیهِالسَّلام، مصداق فریاد مظلوم علیه ظالم است؛ باید شور و شوق در دلها راه بیاندازد و انسانها را به حرکت درآورد، انقلاب به وجود آورد، طاغوت را درهم شکند، دفاع مقدس را بیافریند و آن به حزن و جاری شدن اشکها بر دیدهها نیاز دارد و در گرو برپایی مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری است.
این که حضرت امام خمینی رحمت الله علیه احیاگر مکتب نجات بخش عاشورا در عصر حاضر بر برپائی مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری اصرار داشت و میفرمود: محرم و صفر است که اسلام را زنده نگهداشته است برای همین حقیقت است که این شور و این برانگیختن احساسات و عواطف دینى، جز در مراسم و مجالس عزاداری و سوگواری پدید نمیآید.
دیدگاهتان را بنویسید