از آن جایی که همواره دشمنان از اختلاف بین مسلمانان سود برده‌اند و با اختلاف انداختن بین مسلمانان به اسلام ضربه زده‌اند؛ نماز جماعت بهترین تجلی وحدت و قدرت مسلمانان است و با شرکت در نماز جماعت مسجد النبی و مسجد الحرام نقشه دشمنان خنثی می‌شود.
امام صادق علیه السلام در این زمینه می‌فرماید: «مَنْ صَلّی مَعَهُمْ فی صَفِ الْاوّلِ کانَ کَمَنْ صَلّی خَلَفَ رَسُولِ الله»([1]) هر كس با ايشان (اهل سنّت) در صفّ اول نماز كند (البته از روى تقيّه و به ترتيبى كه گذشت) همانند كسى است كه در صف اول پشت سر رسول خدا صلّى اللّٰه عليه و آله نماز كرده باشد.
بر این اساس همه مراجع توصیه به شرکت در نماز جماعت اهل سنت دارند و می‌فرمایند: «لازم است همه در نماز جماعت حاضر شوند و از تشکیل نماز جماعات در منازل اجتناب نمایند»
شرکت در نماز جماعت چهار فضیلت ویژه دارد:
- نماز جماعت؛
- نماز اول وقت؛
- نماز در مسجد النبی؛
- درک ثواب نماز با پیامبر.
با این همه سفارش در ایام حج که مسلمانان هنگام اذان، عاشقانه به سوی حرم روی می‌آورند؛ متأسفانه بعضی از زائران ایرانی یا از مسجد خارج می‌شوند یا روبروی مغازه‌ها پرسه می‌زنند یا به سوی منازل در حرکتند و یکی از زیباترین و شکوهمندترین صحنه‌ها در مکه و مدینه را، به تلخ‌ترین خاطره‌ها در ذهن مسلمانان سایر کشورها تبدیل می‌کنند و خاطرة تلخی از تشیع در ذهن دیگر مسلمانان به یادگار می‌گذارند.
حکم نماز جماعت مسجد النبی و مسجد الحرام
شرکت در نماز جماعت مسجد النبی و مسجد الحرام نیازی به اعاده و عمل به وظیفه منفرد ندارد: آیات عظام امام، جوادی، هاشمی مکارم، نوری و فاضل.
جماعت صوری است و باید حمد و سوره را بخواند ولو به صورت حدیث نفس و اگر معطل شد، ذکر بگوید و در نماز جمعه بعد از فراغ از آن، نماز ظهر را اعاده کند: آیات عظام تبریزی، خوئی،سیستانی و وحید.
بین اقتداء و اعاده یا عمل به وظیفه منفرد مخیر است: آیات عظام بهجت، زنجانی، سبحانی صافی و گلپایگانی.
حکم اتمام و قصر نماز در مکّه و مدینه (در اقامت کمتر از ده روز)
در هیچ جا مسافر مخیر نخواهد بود و باید نماز را شکسته به جا آورد: آیت الله زنجانی
در دو قسمت قدیمی مسجد الحرام و مسجد النبی زائر مخیر است بین قصر و اتمام: به فتوای همه مراجع.
در مسجد الحرام و مسجد النبی زائر مخیر است بین قصر و اتمام: به فتوای همه مراجع غیر از آیات عظام زنجانی و بهجت.
در قسمت‌های قدیمی شهر، زائر مخیر است بین قصر و اتمام: آیات عظام خوئی، تبریزی و وحید.
در تمام شهر زائر، مخیر است بین قصر و اتمام: آیات عظام خامنه‌ای، جوادی، سیستانی، فاضل صافی، گلپایگانی، مکارم و نوری.
حکم سجده بر فرش
سجده بر فرش در مسجدالنبی مانع یندارد، حتی اگر بتواند در جایی که سنگ است برود، لازم نیست و سجده بر فرش صحیح است:آیات عظام امام، نوری، فاضل و هاشمی.
هرگاه به سهولت بتواند روی سنگ‌های مسجد نماز بخواند، آن را ترک نکند: آیات عظام بهجت، جوادی و مکارم.
در صورتی که حرجی نیست و می‌تواند به راحتی در جایی که سنگ هست سجده کند، لازم است آنجا را انتخاب کند و بر فرش سجده کردن جایز نیست، مگر آنکه تقیه ایجام کند که بر فرش سجده کند: آیات عظام تبریزی، خوئی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل و گلپایگانی.
در صورتی که حرجی نیست و می‌تواند به راحتی در جایی که سنگ هست سجده کند، لازم است آنجا را انتخاب کند و بر فرش سجده کردن بنا بر احتیاط واجب جایز نیست، مگر آنکه تقیه ایجام کند که بر فرش سجده کند: آیت الله خامنه‌ای.
سجده بر فرش و مانند آن کفایت نمی‌کند، بلکه اگر در صورت ناچاری سجده کند؛ باید نماز را اعاده نماید: آیت الله زنجانی.
سجده بر فرش و مانند آن کفایت نمی‌کند، بلکه اگر در صورت ناچاری سجده کند؛ باید نماز را اعاده نماید. البته اگر تقیه اقتضاء کند و حمل بر نفاق هم نشود، اشکال ندارد: آیت الله وحید.
سجده بر فرش در مسجد الحرام جایز نیست.
حکم نماز جماعت استداره‌ای
با وضع فعلی نیاز به اعاده ندارد: حضرت امام .
اقتدا صوری است و باید به وظیفه منفرد عمل کند: آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سیستانی و وحید.
اگر در شرایط تقیه نباشد صحیح نیست: آیت الله فاضل.
باید نماز را اعاده کند و نباید به آن اکتفا کند: آیات عظام زنجانی و سبحانی.
نماز به نحو استداره مانع ندارد، ولی به حسب دایره مقدم بر امام و نزدیکتر از امام به کعبه نباشد: آیات عظام جوادی، مکارم و نوری.
نماز به نحو استداره در شرایط فعلی، در فرض ضرورت مانع ندارد، ولی بنا بر احتیاط واجب به حسب دایره مقدم بر امام و نزدیکتر از امام به کعبه نباشد: آیات عظام صافی و گلپایگانی.
حکم خوانـدن آیـات سجده توسط امام جماعت
اگر تقیه باشد، در سجده تبعیـت کنـد و نمـازش صحیح است: آیات عظام جوادی، صافی و وحید.
در سجده تبعیت کند و بعد نمـاز خـود را اعاده نماید: آیات عظام بهجت، زنجانی، سبحانی و نوری.
در سجده تبعیت کند و بنـا بـر احتیـاط واجب نمـاز خـود را اعاده نماید: آیات عظام سیسـتانی و مکـارم.
اگر سجده کرد، نمی‌توانـد بـه آن نمـاز اکتفـا نماید: آیت الله فاضل.
بهترین روش برای اقامه نماز
بهترین روش که طبق فتاوای همه مراجع است: شرکت در نماز جماعت و اعاده نماز قصر در مکانی که می‌شود بر سنگ سجده کرد.
حکم اقتداء نماز قضاء به اهل سنّت
اقتدا به اهل سنت در نماز قضاء جایز است: آیات عظام فاضل، مکارم و هاشمی.
قدر متیقن جواز اقتداء در نماز اداست و صحت اقتداء در نماز قضا محل اشکال: آیت الله خامنه‌ای.
حکم نماز در هواپیما که اجازه سجده و رکوع نمی‌دهند
در صورت تنگی وقت و با تمکن از وضو، به هر کیفیتی که میسر است با اشاره برای رکوع و سجود، نماز را بخوانند و بعد هم باید به سبیل فتوا یا احتیاط واجب نماز را قضا کنند.
حکم نماز در هواپیما با رعایت شرائط با علم به این که بعد از پیاده شدن وقت باقی است
نماز صحیح و مجزی است: آیات عظام امام، بهجت، خوئی، خامنه ای، جوادی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، فاضل، مکارم و وحید.
بعد از پیاده شدن اعاده کند: آیت الله تبریزی.
اگر یقین دارد که می‌رسد، صبر کند و اگر احتمال بدهد بنا بر احتیاط واجب در هواپیما بخواند و در وقت اعاده کند: آیت الله صافی.
[1]. من لا یحضره الفقیه ج۱ ص۳۸
دیدگاهتان را بنویسید