مقدمه
متأسفانه مدتی است با پدیدهی ناموزون و رو به رشد در مساجد مواجه هستیم که آرام آرام در حال کج رویها، بدعتها و حرمت شکنیها شده است و آن استفاده از صندلی برای اقامهی نماز است که بدون توجه به احکام شرعی انجام میشود.
هرچند کهولت سن میتواند مجوزی برای استفاده از این گونه ابزار باشد، ولی همه به چشم خود دیدیم که حضرت امام در بیمارستان با کهولت سن و ضعف مزاج؛ برای نماز از روی تخت بیمارستان پائین میآمدند و با آن که سِرُم به دست داشت و سیمهای دستگاهها به ایشان وصل بود، با حالت ایستاده به اقامهی نماز میپرداخت و قداست و حرمت نماز را فدای راحتی خود نمیکردند ئ این در حالی بود که حضرت امام از کسانی که از صندلی برای اقامه نماز استفاده میکنند مسنتر، ضعیفتر و بیمارتر بودند.
ابتدا به چند نکته مهم باید توجه کرد
اول: عمل به وظیفه باید طبق دستور انجام شود و از کارهای من درآوردی خودسر پرهیز شود؛
دوم: کسی که نسبت به انجام یک واجب از نماز عذر دارد، فقط نسبت به همان عمل و همان موضع مجاز است که حکم آن را رعایت نکند و حق سرایت معافیت به دیگر مواضع را ندارد؛
سوم: واجب رکنی نباید بدون عذر ترک شود مانند:
- قیام هنگام تکبیرة الاحرام؛
- قیام هنگام رفتن به رکوع؛
- روی زمین قرار گرفتن هفت موضع از بدن در حال سجده.
حکم نماز معذورین از ایستادن اختیاری
- کسی که بتواند ولو با تکیه کردن به دیوار یا عصا بایستد، نماز را باید ایستاده بخواند؛
- کسی که فقط یک رکعت را بتواند ایستاده بخواند، باید همان مقدار نماز را ایستاده بخواند؛
- کسی که برای ایستادن طولانی مشکل دارد همان مقدار که عذر دارد میتواند روی صندلی بنشیند؛ اما برای تکبیرالاحرام و قیام متصل به رکوع و قیام بعد از رکوع باید قیام کند؛
- کسی که به هیچ شکل نتواند بایستد و نتواند بنشیند و نتواند خم شود و حرکات معمول را انجام دهد؛ باید نماز را روی صندلی بخواند.
حکم نماز معذورین از رکوع و سجده اختیاری
- کسی که برای نشستن روی زمین مشکل دارد، باید نماز را ایستاده بخواند و پس از رکوع، برای سجده و تشهد از صندلی استفاده کند و در مقابل خود یک میز با مهر گذاشته و دست را روی میز و سر را روی مهر قرار دهد؛
- کسی که برای نشستن و رکوع مشکل دارد، باید نماز را ایستاده بخواند و برای رکوع و سجده و تشهد، از صندلی استفاده کند و برای رکوع، تا نزدیک زانو خم شود و برای سجده در مقابل خود یک میز با مهر گذاشته و دست را روی میز و سر را روی مهر قرار دهد؛
- کسی که برای خم شدن مشکل دارد، باید روی صندلی بنشیند و برای رکوع با سر اشاره کند و برای سجده باید مهر را بلند کند و بر پیشانی قرار دهد؛
- کسی که برای سجده نمیتواند مهر را بلند کند و بر پیشانی بگذارد، باید با سر برای سجده اشاره کند.
حد انحنای رکوع در حال نشستن
به قدری خم شود که صورتش مقابل زانوها برسد: آیات عظام: امام، اراکی، خامنهای، خویی، فاضل، نوری، صافی، گلپایگانی و هاشمی.
به قدری خم شود که صورتش مقابل زانوها برسد و احوط آن است که به قدری خم شود که اگر ایستاده بود کمرش را به همان مقدار خم میکرد: آیت الله وحید.
به قدری خم شود که اگر ایستاده بود برای رکوع کمر خود را خم میکرد: آیت الله زنجانی.
باید به قدری خم شود که بگویند رکوع است: آیت الله مکارم.
به قدری خم شود که صورت نزدیک جای سجده برسد: آیت الله سبحانی.
به قدری خم شود که صورت مقابل جای سجده باشد: آیات عظام تبریزی و سیستانی.[1]
[1]. توضیح المسائل جامع: باب احکام نماز معذورین.
دیدگاهتان را بنویسید