ضرورت تقویت بنیه و توان معنوی مسئولین / یکى از اساسیترین نیازهای مسئولین، تقویت بنیه و توان معنوی است. تقویت بنیه و توان معنوی یعنی در همهی حالات خدا را حاضر و ناظر دانستن، به یاد خدا بودن، ارتباط با خالق هستی و راز و نیاز با حضرت حق در دل شب داشتن. اگر بیداری و تضرّع و دعا در دل شب نباشد، نمیتوان مسئولیّت سنگین را به سرمنزل رساند.
هر چه مسئولیت سنگینتر و شرائط سختتر، بنیه و توان معنوی لازمتر و ضروریتر است و هر چه بنیه و توان معنوی قویتر؛ موفقیت قطعیتر خواهد بود. با تقویت بنیه و توان معنوی میشود از شرائط سخت و طاقت فرسای مسئولیت گذر کرد.
یکى از اساسیترین نیازهای مسئولین، تقویت بنیه و توان معنوی است. تقویت بنیه و توان معنوی یعنی در همهی حالات خدا را حاضر و ناظر دانستن، به یاد خدا بودن، ارتباط با خالق هستی و راز و نیاز با حضرت حق در دل شب[1] داشتن است.
بعضی فکر می کنند بنیه و توان معنوی فقط در امور فردی کارساز و لازم است در حالی که بنیه و توان معنوی قبل از آن که در امور فردی کارساز باشد در امور حکومتی لازم و ضروری است و هر چه مسئولیت سنگینتر و شرائط سختتر، بنیه و توان معنوی لازمتر و ضروریتر است و هر چه بنیه و توان معنوی قویتر؛ موفقیت قطعیتر خواهد بود. با تقویت بنیه و توان معنوی میشود از شرائط سخت و طاقت فرسای مسئولیت گذر کرد.
اگر خداوند تبارک و تعالی به پیامبر گرامی اسلام فرمان: قُمِ الَّیلَ[2]؛ (شب را به پا خیز) میدهد؛ بخاطر این است که مسئولیت سنگینی بر دوش آن بزرگوار گذاشته شده است[3] و برای انجام آن باید از راز و نیاز در دل شب کمک بگیرد و بنیه و توان معنوی خود را تقویت کند.
اگر خداوند به قدرت رسیدهها را فرمان أَقَامُوا الصَّلَاةَ میدهد؛ بخاطر این است که حاکمیت با بنیه و توان معنوی اجرایی میشود، به اهداف خود میرسد و دوام پیدا میکند: الَّذِینَ إِن مَّکنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنکرِ[4]؛ همان كسانى كه چون در زمین به آنان توانایى دهیم، نماز برپا مىدارند و زكات مىدهند و به كارهاى پسندیده وامىدارند، و از كارهاى ناپسند باز مىدارند.
اگر سپاه طالوت در برابر جالوت دست به دعا برمیدارند؛ به خاطر این است که در میدان جنگ با تقویت بنیه و توان معنوی لنگ نزنند: وَلَمَّا بَرَزُوا لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُوا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَینَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرِینَ[5]؛ و هنگامى كه با جالوت و سپاهیانش روبرو شدند، گفتند: «پروردگارا، بر [دلهاى] ما شكیبایى فرو ریز، و گامهاى ما را استوار دار، و ما را بر گروه كافران پیروز فرماى.
اگر اصحاب کهف در مبارزه با طاغوت زمان دست به دعا برمیدارند برای این است که در صحنهی مبارزه با تقویت بنیه و توان معنوی کم نیاورند: إِذْ أَوَى الْفِتْیةُ إِلَى الْکهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِنْ لَدُنْک رَحْمَةً وَهَیئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَداً[6]؛ آنگاه كه جوانان به سوى غار پناه جستند و گفتند: پروردگارا! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن، و راه نجاتی برای ما فراهم ساز.
اگر میبینیم پیروان پیامبر گرامی اسلام میتوانند در برابر دشمنان سرسخت باشند و در برابر یکدیگر مهربانی کنند و اصولی و منطقی عمل نمایند؛ بخاطر این است که با خالق هستی ارتباط تنگاتنگ دارند و بنیه و توان معنوی خود را تقویت کردهاند: مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَینَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا یبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ[7]؛ محمّد فرستادهی خداست؛ و کسانی که با او هستند در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند؛ پیوسته آنها را در حال رکوع و سجود میبینی در حالی که همواره فضل خدا و رضای او را میطلبند؛ نشانهی آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است.
اگر میبینیم سید و سالار شهیدان حضرت اباعبداللهالحسین در شب عاشورا میفرماید میخواهیم نماز بخوانیم، قرآن بخوانیم، دعا و استغفار نماییم؛ برای این است که میخواهد با تقویت بنیه و توان معنوی اصحاب، هرچه بیشتر نهضتش اثرگذار، ماندگار و با عظمت جلوگر شود: اِرْجَعْ اِلَیْهِمْ فَاِنِ اسْتَطَعْتَ اَنْ تُوَخِّرَهُمْ اِلى غُدْوَه وَ تَدْفَعَهُمْ عَنَّا الْعَشِیَّهَ لَعَلَّنا نُصَلِّىَ لِرَبِّنَا اللَّیْلَهَ وَ نَدْعُوهُ وَ نَسْتَغْفِرُهُ، فَهُوَ یَعْلَمُ اَنِّی کُنْتُ اُحِبُّ الصَّلاهَ لَهُ وَ تِلاوَهَ کِتابِهِ وَ کَثْرَهَ الدُّعاءِ وَ الاِسْتِغْفارِ؛ امام حسین علیه السلام به برادر فرمود: به طرف آنها برو، اگر توانستى حملهی آنها تا فردا تأخیر بینداز تا این كه امشب براى پروردگارمان نماز بخوانیم و دعا كنیم و استغفار نماییم، زیرا خـدا مىداند كه چقدر نماز براى او و تـلاوت قرآن و دعا و استغفار را دوست دارم.
وقتی بنیه و توان معنوی قوی شد
ایمان، یقین و تسلیم بر فرد حاکم میشود، هیچ شک و شبههای نمیتواند او را متزلزل کند؛
تقوا و توان کنترل رفتار و گفتار بر طریق صواب بر او حاکم میشود و از کژی، رذلی، پلشتی، خیانت، لغزش و حرکات ناشایست مصون میماند؛
توان کنترل هوای نفس و خواهشهای نفسانی را پیدا میکند، هرگز وسوسهها او را فریب نمیدهد؛
وظیفه شناس و مسئولیت پذیر میشود و با روحیهی جهادی، حرکت انقلابی و ارادهی جدی، به تلاش شبانه روزی و اثربخش میپردازد و تنبلی و کسلی را رها میکند؛
در برابر مشکلات و سختیها، صبور و مقاوم میشود، با کمترین هزینه و در کوتاهترین زمان ممکن، مشکلات را حل میکند و عایدات آن، جامعه را بهره مند میسازد؛
با تشخیص صحیح، عمل بهنگام، عملکرد شایسته، حرکت به سمت اهداف را پیش میگیرد و با انتخاب بهترین روش اجرایی، کارها را به سامان میرساند.
وقتی بنیه و توان معنوی قوی شد
دیگر کسی عطش قدرت ندارد، برای به دست آوردن قدرت و پست و مقام، خود را به آب و آتش نمیزند، مسئولیت را به خاطر امکاناتش، منافع و مزایایش، احترام و برو و بیایش نمیخواهد، از موقعیت خود سوء استفاده نمیکند، با مسئولیت به دیگران فخر نمیفروشد، منیت و برتریخواهی ندارد، کارنامهی خود را به رخ دیگران نمیکشد، لاف بیخود نمیزند، خود را به ارزشهای واهی متصف نمیکند، رقیب خود را با اتهامهای واهی از میدان به در نمیکند و دیگران را رقیب خود نمیداند و میداند به همان اندازه که مورد احترام مردم است و به همان اندازه که از اختیارات و امکانات برتر برخوردار است، در روز قیامت، به همان اندازه گرفتار است و باید پاسخگو باشد، پس در استفاده از اختیارات، امکانات و موقعیتش به شدت احتیاط میکند.
اگر از اشرافیگری مذمت میشود به خاطر نبود بنیه و توان معنوی است چرا که اشرافیگری، راحتطلبی میآورد و راحتطلبی با روحیهی جهادی، با حرکت انقلابی، با ارادهی جدی، با تلاش شبانهروزی و با صبر و تحمل ناسازگار است. حضرت امام خمینی در این باره میفرماید: آنهایی که در خانههای مجلل، راحت و بیدرد آرمیدهاند و فارغ از همهی رنجها و مصیبتهای جانفرسا و پابرهنههای محروم، تنها ناظر حوادث بودهاند و حتی از دور هم دستی بر آتش نگرفتهاند، نباید به مسئولیتهای کلیدی تکیه کنند، که اگر به آن جا راه پیدا کنند چه بسا انقلاب را یک شبه بفروشند، و حاصل همهی زحمات ملت را بر باد دهند”
اگر از ملیگرائی مذمت میشود به خاطر نبود بنیه و توان معنوی است. حضرت امام خمینی در باره ملیگراها میفرماید: من به صراحت میگویم ملیگراها اگر بودند به راحتی در مشکلات و سختیها و تنگناها دست ذلت و سازش به طرف دشمنان دراز میکردند. و برای این که خود را از فشارهای روزمرهی سیاسی برهانند، همهی کاسههای صبر و مقاومت را یکجا میشکستند و به همهی میثاقها و تعهدات ملی و میهنی ادعایی خود پشت پا میزدند.
یکى از ریشههاى اصلی مشکلات اقتصادى، فرهنگى، اجتماعى و سیاسى جامعه؛ ضعف بنیه و توان معنوی بعضی از مسئولین است. اگر بیداری و تضرّع و دعا در دل شب نباشد، نمیتوان مسئولیّت سنگین را به منزل رساند.
اگر میبینیم مسئول درشت حرف میزند نه درست، دنبال جنجال آفرینی است نه واقعیت، دنبال تشنج است نه حرکت جهادی، دنبال منافع است نه مصالح، دنبال قانونگریزی است نه قانونمداری، دنبال اعمال سلیقه است نه اعمال قانون، دنبال سیاسیکاری است نه فعالیت جدی، دنبال اشرافی گری است نه ارادهی انقلابی، دنبال سهل انگاری است نه تلاش شبانه روزی؛ به خاطر ضعف بنیه و توان معنوی است.
اگر میبینیم مسئول در تشخیص صحیح و عمل بهنگام لنگ میزند و در برابر مشکلات کم میآورد، با ترک فعل به مشکلات دامن میزند، در مسئولیتش رشوهخوارى، رانتخواری، دستاندازى به بیتالمال وجود دارد و بجای کرنش در برابر معروف و خروش در برابر منكر، از امربه معروف و نهی از منكر برآشفته میشود و میخواهد به هر قیمتی که شده، آمر به معروف و ناهی از منکر را زمین بزند؛ به خاطر ضعف بنیه و توان معنوی است.
امروز کشور از ضعف بنیه و توان معنوی بعضی از مسئولین رنج میبرد نه از دشمنی آمریکا و تحریمهای ظالمانهی آن. این سنت قطعی خداوند است که اگر بنیه و توان معنوی وجود داشته باشد نه تنها هیچ نیروئی نمیتواند به ما ضربه بزند[8] بلکه برکات آسمان و زمین به روی ما گشوده خواهد شد[9].
به امید روزی که مسئولین با تقویت بنیه و توان معنوی ایران اسلامی را گلستان دین و دنیا کنند.
[1] در دل شب، نه در روز و در منظر و مرأی مردم: قُمِ الَّیلَ اِلّا قَلیلًا؛ تا شب نروی روز به جائی نرسی.
[2] آیه 2 سوره مزمل
[3] اِنّا سَنُلقی عَلَیکَ قَولًا ثَقیلًا؛ به یقین ما به زودی گفتاری سنگین، چون آیات قرآن به تو القا خواهیم کرد.
[4] آیه 41 سوره حج
[5] آیه 250 سوره بقره
[6] آیه 10 سوره کهف
[7] آیه 29 سوره فتح
[8] الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِن دِينِكُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ؛ امروز، کافران از (زوال) آیین شما، مأیوس شدند؛ بنابر این، از آنها نترسید! و از (مخالفت) من بترسید! آیه 3 سوره مائده.
[9] وَلَوْ انَّ اهْلَ الْقُری آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَالْارْضِ وَلکنْ کذَّبُوا فَاخَذْناهُمْ بِما کانُوا یکسِبُونَ؛ و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان میآوردند و تقوا پیشه میکردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها میگشودیم؛ ولی آنها حق را تکذیب کردند؛ ما هم آنان را به کیفر اعمالشان مجازات کردیم. آیه 96 سوره اعراف.
دیدگاهتان را بنویسید