یکی از مهم ترین واجبات دین مبین اسلام که اهمیت ویژه ای دارد، فراگیری احکام دین است که درک و فهم درست نسبت به مسائل آن و عمل بر طبق آن تضمین کننده سعادت انسان است. کسی که اسلام را به عنوان دین خود برمی گزیند باید برنامه های آن را به طور کامل در همه قلمروهای زندگی خود بپذیرد و رفتار و عملکرد خویش را مطابق با احکام دین تنظیم نماید، برای انجام چنین تکلیفی فرد مسلمان باید نسبت به احکامی که عموماً به آن احتیاج دارد، شناخت پیدا کند تا بتواند آن را در زندگی خود به کار بندد.
فراگیری احکام از نظر قرآن وسنت و از دیدگاه علما و مراجع وعقل دارای ضرورت و اهمیت خاصی است که به طور اختصار آن را بیان می کنیم:
قرآن شریف درسوره توبه میفرماید:
فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین. . . ؛ (سوره توبه آیه 122)
چرا از هر گروه از ایشان تنی چند حرکت نمی کنند تا دانش دین بیاموزند. »
و تأکیدات فراوانی ازناحیه معصومین (علیهم السلام) درجوامع روائی بر لزوم فراگیری احکام شرعی آمده، که به بعضی مواردآن اشاره میکنیم
امام صادق (علیه السلام): فرا گرفتن یک حدیث درباره حلال و حرام از شخصی راستگو، برای تو بهتر از دنیا و زر و سیم‌‌های آن است.
مردی به امام صادق (علیه السلام) عرض كرد: فرزندی دارم كه دوست دارد مسائل حلال و حرام را از شما بپرسد و از مطالبی كه اهمیت ندارد و به دردش نمی‌‌خورد پرسش نمی‌‌كند. حضرت صادق (علیه السلام) فرمودند: آیا بهتر از حلال و حرام سؤالی هست كه مردم بپرسند؟
امام صادق (علیه السلام): در دین خدا دانا و فقیه شوید و مانند اعراب زمان جاهلیت نباشید (كه از احکام خدا و معارف دینی بی‌خبر بودند)، سپس فرمودند: کسی که در دین خدا دانا نباشد خداوند متعال در روز قیامت هرگز به او نظر لطف نمی‌کند و پاکیزگی اعمالش تأیید نمی‌کند»
امام صادق (علیه السلام): رسول اکرم (صلى الله عليه و آله و سلّم) فرمودند: از مسلمانی که هفته‌‌ای یک روز را برای آشنایی با امر دینش و پرسش از (معارف و احكام) دینش اختصاص ندهد، بیزارم.
از دیدگاه مراجع و علمای اسلام
مسائلی را که انسان غالبا به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد. (رساله عملیه، مساله یازدهم. )
و صاحب عروة الوثقی می فرماید: هر عملی که از مکلف صادر می شود فراگیری حکم آن واجب است، خواه از عبادات باشد و خواه از معاملات و یا از امور عادی. (عروة الوثقی، ج 1، ص 11، مساله 29- )
نوشته ای که دربرابرداریدحاصل تلاشهای بی وقفه قسمتی ازعمرم هست که درآن قسمتهایی ازفروع فقهی دربیان حلال وحرام الهی اشاره شده است
این نوشته برای خدمت به جامعه فضلای معزز و معظم حوزات علمیه تهیه شده امیدکه خداوند متعال ، این ناچیز را مورد توجه و قبول خود وحجج معصومینش قراردهد واین تلاش بس ناقص راازما بپذیرند
نویسنده: استاد احمد رضا انصاری
دیدگاهتان را بنویسید