بخش ششم بازخوانی قیام عاشورا: پاسخ حضرت امام حسین به محمد حنفیه

حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام در برابر اجبار به بیعت با یزید ملعون سه گزینه پیش رو داشت، یکی تسلیم و بیعت و دوم فرار و مخفی شدن و سوم مخالفت و قیام بود و از آن جایی که محمد حنفیه دریافته بود که آن بزرگوار هرگز تسلیم نخواهد شد و بیعت نخواهد کرد؛ از روی دلسوزی گزینه‌ی دوم را به حضرت پیشنهاد می‌دهد.


وقتی مخالفت حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام با بیعت و تصمیم وى به حرکت از مدینه‌ی منوره برای مبارزه؛ در میان مردم خاصه در میان خاندان آن بزرگوار مطرح گردید، محمد حنفیه یکى دیگر از فرزندان امیرمؤمنان عَلَیهِ‌السَّلام بنابه نقل طبرى و مورخان دیگر خدمت حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام رسید و به عنوان خیرخواهی عرضه داشت:

 

برادر! تو محبوبترین و عزیزترین مردم هستى و من آنچه را که خیر و صلاح تشخیص مى دهم موظفم که براى تو بگویم و من فکر می‌کنم شما تا آنجا که امکان پذیر است در شهر معینى اقامت نکنید و خود و فرزندانت در نقطه‌اى دور دست از یزید و دورتر از این شهرها قرار بگیرید و از آن جا نمایندگانى به سوى مردم گسیل دارید و حمایت آنان را به سوى خود جلب کنى که اگر با تو بیعت کردند خدا را سپاس مى‌گزارى و اگر دست بیعت به دیگران دادند باز هم لطمه‌اى به تو وارد نگردیده است ولى اگر به یکى از این شهرها وارد گردى مى ترسم در میان مردم اختلاف به وجود بیاید، گروهى از تو پشتیبانى کرده، گروه دیگر بر علیه تو قیام کنند و کار به قتل و خونریزى منجر گردد و در این میان، تو هدف تیر بلا گردى آن وقت است که خون بهترین افراد این امت ضایع و خانواده‌ات به ذلت نشانده شود.

 

حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام فرمود: مثلاً به عقیده‌ی تو به کدام ناحیه بروم؟

محمد حنفیه گفت: فکر می‌کنم وارد شهر مکه شوى و اگر در آن شهر اطمینان نبود از راه دشت و بیابان از این شهر به آن شهر حرکت کنى تا وضع مردم و آینده‌ی آنها را در نظر بگیرى. امیدوارم با درک عمیق و نظر صائبى که در تو سراغ دارم همیشه راه صحیح در پیش پایت قرار بگیرد و مشکلات را با جزم و احتیاط یکى پس از دیگرى برطرف سازى.

 

حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام در پاسخ محمد حنفیه چنین فرمود: یا اَخِى لَوْلَمْ یکنْ فِى الدُّنْیا مَلْجَاء وَلا مَاءْوىً لَما بایعْتُ یزیدَ بْنَ مُعاوِیةَ؛ برادر تو که براى امتناع از بیعت یزید حرکت از شهرى به شهر دیگر را پیشنهاد می‌کنى این را بدان که  اگر در تمام این دنیاى وسیع هیچ پناهگاه و ملجاء و مأوایى نباشد باز هم من با یزید بن معاویه بیعت نخواهم کرد.

 

در این هنگام که اشک محمد حنفیه به صورتش روان بود، حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام به گفتار خویش چنین ادامه داد: یا اَخِى جَزاک اللّه خَیراً لَقَدْ نَصَحْتَ وَاَشَرْتَ بِالصَّوابِ وَاَنَا عازِمٌ عَلَى الْخُرُوجِ اِلى مَکةَ وَقَدْ تَهَیاءْتُ لِذلِک اَنَا وَاِخْوَتى وَبَنُو اَخى وَشِیعَتِى وَاَمْرُهُمْ اَمْرى وَرَاءیهُمْ رَاءْیى وَاَمَّا اَنْتَ فَلا عَلَیک اَنْ تُقِیمَ بِالْمَدِینَة فَتَکونُ لى عَیناً عَلَیهِمْ لا تُخْفى عَنِّى شَیئاً مِنْ اُمُورِهِمْ؛ برادر! خدا به تو جزاى خیر دهد که وظیفه‌ی خیرخواهى و صلاحدید خود را انجام دادى و اما من وظیفه‌ی خود را بهتر از تو مى‌دانم  و تصمیم گرفته‌ام که به مکه حرکت کنم و من و برادرانم و فرزندان برادرم و گروهى از شیعیانم مهیا و آماده‌ی این سفر هستیم؛ زیرا این عده با من هم عقیده بوده و هدف و خواسته‌ی آنان همان هدف و خواسته‌ی من است و اما وظیفه‌اى که بر تو محول است این است که در مدینه بمانى و در غیاب من آمد و رفت و حرکت مرموز دستیاران بنى امیه را در نظر بگیرى و در این زمینه اطلاعات لازم را در اخیتار من قرار بدهى.

بازخوانی قیام عاشورا با بررسی سخنان حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام

بخش ششم: پاسخ حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام به محمد حنفیه

 

  1. سه گزینه‌ی پیش رو

حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام در برابر اجبار به بیعت با یزید ملعون سه گزینه پیش رو داشت، یکی تسلیم و بیعت و دوم فرار و مخفی شدن و سوم مخالفت و قیام بود و از آن جایی که محمد حنفیه دریافته بود که آن بزرگوار هرگز تسلیم نخواهد شد و بیعت نخواهد کرد؛ از روی دلسوزی گزینه‌ی دوم را به حضرت پیشنهاد می‌دهد.

 

  1. بین تسلیم یا فرار فرقی نیست

در منطق حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام تنها یک گزینه در بین همه‌ی گزینه‌ها صواب و درست است و دیگر گزینه‌ها خاری و خفت است. در منطق آن بزرگوار که منطق دین و رهبری است، بین تسلیم یا فرار فرقی نیست، چرا که هر دو به دور از شأن امامت و رهبری جامعه‌ی اسلامی است. اقتضای منطق دین و رهبری جامعه این است که رهبر در برابر شرائط به وجود آمده در جامعه در اوج مسئولیت پذیری باشد نه حداقلی. پا پس کشیدن امامت و رهبری در شرائط بحران، با رهبری جامعه منافات دارد، اضافه بر این، اگر امامت و رهبری در شرائط بحران، پا پس بکشد چه انتظاری از دیگر افراد جامعه می‌توان داشت؟!

  1. تسلیم یا فرار خاری و خفت است

حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام با بیان لَوْلَمْ یکنْ فِى الدُّنْیا مَلْجَاء وَلا مَاءْوىً لَما بایعْتُ یزیدَ بْنَ مُعاوِیةَ آب پاکی را روی دست محمد حنفیه و هم‌فکرانش ریخت و هدف بلندش را نمایان ساخت و برای چندمین بار، تسلیم یا فرار را خواری و خفت دانست و تصمیم قاطع خود را نسبت به حماسه‌ی جهاد و شهادت، علنی ساخت و با همه اتمام حجت کرد و تکلیف همگان را در این مبارزه‌ی نفس‌گیر روشن نمود.

 

  1. ضرورت درک صحیح از پیام دارد

کسانی که پیام حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام را به خوبی دریافت کردند؛ توانستند آن بزرگوار یاری کنند و با جانفشانی در راه خدا اسلام را زنده نگهدارند و با شهادت سرآمد همه‌ی شهدای هستی و سر مشق همه‌ی آزادگان عالم شوند و در مقابل کسانی که درک صحیحی از پیام حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام پیدا نکردند، نتوانستند امام و رهبر خود را همراهی کنند و برای این که چند صباحی زنده بمانند، سر تسلیم در برابر دشمنان خدا فرود آوردند و سرانجام با خاری و خفت، زندگی ننگین خود را به پایان رساندند.

 

  1. تحول آفرین با درک صحیح از پیام

در طول تاریخ نیز چنین بوده است، کسانی که پیام حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام را به درستی درک کردند؛ تحول آفرین شدند. سید جمال الدین اسد آبادی، میرزای شیرازی، مرحوم مدرس و رهبر کبیر انقلاب از این گروه بودند که با دریافت صحیح پیام عاشورا توانستند نهضتی عظیم، کارساز، ماندگار و تأثیر گذار، به وجود آورند و برای اسلام و مسلمین و حتی برای بشریت عزت آفرین باشند.

 

  1. پیام حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام

پیام حضرت امام حسین عَلَیهِ‌السَّلام، تن به خواری و خفت ندادن، زیر بار ظلم وستم نرفتن، در برابر ظلم وستم سکوت نکردن، با ظالمان سازش نکردن، مبارزه‌ی چشم‌گیر و خستگی‌ناپذیر با ظلم و فساد داشتن و دفاع جانانه از حق و حقیقت است و لو بلغ ما بلغ.

نوشته های مشابه

← نوشته قبلی

نوشته بعدی →

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *