خطبه شعبانیه، بخش اول: فضیلت ماه رمضان / فضیلتخواهی یک امر فطری است و خداوند آن را در نهان انسان قرار داده است. وقتی فضیلت و شرافت یک امری برای انسان روشن شود؛ انسان فطرتاً به سوی آن گرایش پیدا میکند. بر این اساس پیامبر گرامی اسلام صَلَّى الله عَلَیهِ وَ آلِهِ و سَلَّم فضیلت و برکات ماه مبارك رمضان را بیان فرموده است.
اگر فضیلت ماه رمضان به خوبی برای ما روشن شود، بالاترین بهره را از آن میتوان برد و به هیچ وجه حاضر نیستیم لحظهای از آن جدا شویم و فرصتهای آن را هدر دهیم. همان حقیقتی که پیامبر گرامی اسلام بیان فرمودند: لَو یعلَمُ العِبادُ ما فی رَمَضانَ، لَتَمَنَّت أن یكُونَ رَمَضانُ سَنَةً؛ اگر بندگان خدا بدانند در ماه مبارک رمضان چه برکاتی نهفته است آرزو میکردند ماه مبارک رمضان سال شود و همهی سال ماه مبارک رمضان باشد.
سؤال: چرا پیرامون فضیلت ماه رمضان سخن گفته میشود؟
جواب: چون فضیلتخواهی یک امر فطری است و خداوند آن را در نهان انسان قرار داده است. وقتی فضیلت و شرافت یک امری برای انسان روشن شود؛ انسان فطرتاً به سوی آن گرایش پیدا میکند. بر این اساس پیامبر گرامی اسلام صَلَّى الله عَلَیهِ وَ آلِهِ و سَلَّم فضیلت و برکات ماه مبارك رمضان را بیان فرموده است.
اگر فضیلت ماه رمضان به خوبی برای ما روشن شود، بالاترین بهره را از آن میتوان برد و به هیچ وجه حاضر نیستیم لحظهای از آن جدا شویم و فرصتهای آن را هدر دهیم. همان حقیقتی که پیامبر گرامی اسلام بیان فرمودند: لَو یعلَمُ العِبادُ ما فی رَمَضانَ، لَتَمَنَّت أن یكُونَ رَمَضانُ سَنَةً؛ اگر بندگان خدا بدانند در ماه مبارک رمضان چه برکاتی نهفته است آرزو میکردند ماه مبارک رمضان سال شود و همهی سال ماه مبارک رمضان باشد.
فضیلت ماه رمضان سبب شکوه و عظمت این ماه شده است و پیامبر گرامی اسلام، در خطبه شعبانیه آنها را بیان فرموده است و در این نوشتار به برخی از آن اشاره میشود:
- ماه خداوند: یکی از فضیلت های ماه رمضان؛ انتصاب آن به خداوند تبارک و تعالی است، میگویند:ماه خدا. پیامبر گرامی اسلام در خطبه شعبانیه میفرماید: أَیهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیکُمْ شَهْرُ اللَّهِ؛ ای مردم به درستی که ماه خدا به سوی شما رو آورده است. همه زمانها و همه مكانها و همه موجودات هستی متعلق به خداوند است اما بعضی بخاطر شرافتی كه دارند در انتصاب به خداوند تصریح شده است مانند خانه خدا، میهمانی خدا، بنده خدا، ماه خدا: اَلصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِه؛ روزه برای من است و پاداش آن بر عهده من است.
- ماه برکت، رحمت و مغفرت: برای زندگی شرافتمند دنیائی و برای حیات سعادتمند اُخروی، انسان به سه عنوان برکت، رحمت و مغفرت نیاز دارد و منبع هر سه عنوان ارزشمند، در ماه مبارک رمضان موجود است و این یکی دیگر از فضیلت های ماه رمضان؛ پیامبر گرامی اسلام در خطبه شعبانیه میفرماید: إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ؛ این ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش، به سوی شما روی آورده است.
- ماه ضیافت و تکریم: ماه مبارک رمضان ماه میهمانی، ماه ضیافت و ماه تکریم مؤمنانه است، خداوند اسم ما را در لیست کریمان قرار داده و ما را به ضیافت خود دعوت کرده است و این یکی دیگر از فضیلت های ماه رمضان است و پیامبر گرامی اسلام در خطبه شعبانیه میفرماید: وَ هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَی ضِیافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کرَامَةِ اللَّهِ؛ ماهی که در آن به ضیافت و مهمانی خدا دعوت شدهاید و از اهل کرامت الله قرار گرفتهاید.
- برتری بر دیگر ماهها: یکی دیگر از فضیلت های ماه رمضان، برتری آن بر دیگر ماههای سال است. خداوند تبارک و تعالی به دلیل آن چه در ظرف زمانی ماه مبارک رمضان اتفاق میافتد آن را بر دیگر ماههای سال برتری داده است. آن چه ماه مبارک رمضان را بر دیگر ماهها برتری داده است؛ عظمت و شرافت آن است. پیامبر گرامی اسلام در خطبه شعبانیه میفرماید: وَ هَذَا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَى الشُّهُورِ؛ و این ماه را خداوند بزرگ شمرد و تکریم کرد و شرافت داد و بر دیگر ماهها فضیلت بخشید. این عظمت و شرافت به حدی است که لحظه به لحظه آن، ساعت به ساعت آن و روز و شب آن، بر روز و شب ماههای دیگر فضیلت و برتری دارد. باز پیامبر گرامی اسلام در خطبه شعبانیه میفرماید: شَهرٌ هُوَ عِندَ اللَّهِ أفضَلُ الشُّهورِ، وأیامُهُ أفضَلُ الأَیامِ، ولَیالیهِ أفضَلُ اللَّیالی، وساعاتُهُ أفضَلُ السّاعاتِ. ماهی که نزد خداوند تبارک و تعالی با فضیلتترین ماهها، و روزهای آن با فضیلتترین روزها و شبهای آن با فضیلتترین شبها و ساعتهای آن با فضیلتترین ساعتها است.
- قرار گرفتن شب قدر در این ماه: یکی دیگر از فضیلت های ماه رمضان، قرار گرفتن شب با ارزش قدر در آن است، شب قدری که از نظر ظرف زمانی از هزار ماه برتر است: لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ و از نظر ظرف معنوی هیچ موقعیتی با او برابری نمیکند و این دلیل بر شرافت و فضیلت ماه مبارک رمضان است که چنین شب با عظمت در آن قرار دارد. پیامبر گرامی اسلام در این رابطه میفرماید: قَد جاءَكُم شَهرُ رَمَضانَ … فیهِ لَیلَةُ القَدرِ خَیرٌ مِن ألفِ شَهرٍ.
- ماه نزول قرآن: یکی دیگر از فضیلت های ماه رمضان، نزول قرآن کریم در این ماه است. قرآن کریم که معجزه بیمانند پروردگار عالم و کتاب آفرینش است و دستور زندگی بشر است، در ماه مبارک رمضان نازل شده است. شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِى أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْءَانُ. ماه رمضانی که در آن قرآن کریم نازل شده است. خداوند تبارک و تعالی برای عظمت قرآن کریم؛ ماه رمضان را به نزول قرآن، بزرگ میشمارد و میفرماید ماهی که در آن قرآن نازل شده است و نفرمود ماهی که در آن روزه واجب شده است. ماه مبارک رمضان باید آن قدر عظمت داشته باشد تا بتواند ظرف نزول قرآن کریم شود.
دیدگاهتان را بنویسید