دهم آذر سالگرد شهادت سپهر آسمان فقاهت و سیاست ایران و رادمردی از تبار پاکان است.
دهم آذر مصادف است با شهادت روحانی وارسته، خطیب توانا، فقیه مجاهد، مجتهد روشن‌ضمیر، سیاست‌مدار متعهد، مجاهد نستوه، مبارز خستگی ناپذیر و نماینده انقلابی، حضرت آیت الله شهید سید حسن مدرس است.
آیت الله شهید سید حسن مدرس
دهم آذر سالگرد شهادت سپهر آسمان فقاهت و سیاست ایران و رادمردی از تبار پاکان است.
دهم آذر مصادف است با شهادت روحانی وارسته، خطیب توانا، دانشمند فرزانه، فقیه مجاهد، مجتهد روشن‌ضمیر، سیاست‌مدار متعهد، مجاهد نستوه، مبارز خستگی ناپذیر و نماینده انقلابی، حضرت آیت الله شهید سید حسن مدرس است.
شهید سید حسن مدرس در نوجوانی وارد حوزه علمیه اصفهان شد و سپس به حوزه علمیه نجف اشرف هجرت نمود و از محضر فقها و مراجع بزرگ و از قهرمانان مبارزه با استکبار و استعمار از جمله حضرات آیات علامه سیدمحمدكاظم یزدی، آخوند خراسانی و میرزای بزرگ شیرازی؛ بهره برد و به درجات عالی علمی رسید و به درجه اجتهاد نائل شد.
آیت الله شهید سید حسن مدرس از مجتهدان، مجاهدان و مبارزان ایران است که همزمان با اوجگیری نهضت مشروطه در ایران، به عنوان یک قهرمانان شیعی، وارد صحنه سیاست شد و نامدارترین رجل سیاسی و مذهبی و از نوادر سیاست‌مدران ایران گردید.
شهید سید حسن مدرس تحصن درحرم حضرت عبدالعظیم در اعتراض به دولت صمصامالسلطنه بختیاری، مخالفت با قرارداد استعماری 1919م وثوقالدوله، نطق‌های آتشین در پنج دوره نمایندگی مجلس شورای ملی، اعتراض به كودتای انگلیسی رضاخان، تصویب طرح استیضاح رضاخان و عدم پذیرش اولتیماتوم روس؛ در کارنامه سیاسی و مبارزاتی خود ثبت کرده است.
شهید سید حسن مدرس به دلیل برخورداری از شجاعت بی‌نظیر، توانایی فوق‌العاده، هوشیاری زایدالوصف و زیرکی بی‌مانند؛ تنها پارسای مؤمن و متقی بود که دین و سیاست را بهم آمیخت و بر سیاست همراه با دیانت اصرار داشت و شعار سیاست ما عین دیانت ماست را در جغرافیای سیاسی جهان اسلام، پدیدار ساخت.
شهید سید حسن مدرس با دراویختن دین و سیاست؛ شایستگی‌های ذاتی و اکتسابی خود را نمایان ساخت و از سوی علمای نجف به عنوان مجتهد ناظر بر قوانین مصوبه مجلس در سال ۱۲۸۸ شمسی قمری انتخاب شد و در پنج دوره نمایندگی مجلس شورای ملی نقش‌آفرینی کرده است و همواره با نطق‌های کوبنده و آتشین مجلس شورای ملی را به تصویب قانون‌های انقلابی وامی‌داشت.
شهید سید حسن مدرس شجاعانه با دو جریان استعمار روس و انگلیس و استبداد رضاخان قلدر، مبارزه کرد و لحظه‌ای به فکر سازش نیفتاد. آن بزرگوار در برابر اولتیماتوم روس که همه نمایندگان و دولت مردان را به انفعال و وادادگی گشانده بود؛ با نطق آتشین خود که: اگر مشیت خداوند بر این امر قرار گرفته باشد كه آزادی و استقلال ما به زور از ما سلب شود؛ سزاوار نیست كه ما خودمان به امضای خود، آن را از دست بدهیم. و بدین‌سان، مجلس شورای ملی را به رأی به عدم پذیرش اولتیماتوم روس واداشت.
آیت الله شهید سید حسن مدرس خود درباره مقابله با رضاخان می‌گوید: اختلاف من با رضاخان بر سرکلاه و عمامه و این قبیل مسائل جزئی مثل نظام اجباری نیست. من در حقیقت با سیاست انگلستان که رضاخان را عامل اجرای مقاصد استعماری خود در ایران قرار داده مخالفم. من با سیاست هایی که آزادی و استقلال ملت ایران و جهان اسلام را تهدید می کند، مبارزه می کنم. راه و هدف خود را می شناسم. در این مبارزه هم پشت سر خودرا نگاه نمی کنم که شما یا کسان دیگر همراهی می کنید یا نه. لازمه مبارزه در این راه از خود گذشتگی و فداکاری است.
حضرت امام خمینی رحمت الله علیه به دلیل ویژگی‌‌ها منحصر به فرد آیت الله شهید سید حسن مدرس به شدت تحت تاثیر شخصیت آن بزرگوار قرار داشت و بارها در سخنرانی‌های خود به خوبی از وی یاد می‌کرد و می‌فرمود:
او زنده است و الگوی تمامی مبارزان حق جوست، مردان تاریخ تا آخر زنده هستند.
حضرت امام خمینی در سنین جوانی از قم به تهران می‌رفت تا در درس آیت الله شهید سید حسن مدرس و در مجلس شورای ملی شرکت کند و از نزدیک شاهد تلاش‌های پربار آن بزرگوار باشد. حضرت امام خمینی در فرازی از سخنانش می‌فرماید: من آن وقت مجلس می‌رفتم… مجلس آن وقت تا مدرس نبود مثل این که محتوا ندارد… با این که با او بد بودند … وقتی مدرس نبود، احساس نقص می کرد.. وقتی مدرس می‌آمد مثل این که یک چیزه تازه‌ای واقع شده است. آن که درمجلس (با ظلم) مخالفت می‌کرد، جبهه ملی نبود، مدرس بود، نهضت آزادی نبود، مدرس بود که می‌ایستاد.
حضرت امام خمینی که به شدت تحت تاثیر شخصیت شهید سید حسن مدرس قرار گرفته بود، اصرار داشت زندگی آن بزرگوار در ابعاد گوناگون تبیین شده و الگو قرار گیرد؛ زیرا مخالفان و معاندان تبلیغ کرده بودند که روحانیت باید کنج مدارس و مساجد برود، مسایل شرعی بگوید و کاری با سیاست و اجتماع نداشته باشد تا معنویت خود را از دست ندهد. بر این اساس حضرت امام خمینی، آیت الله شهید سید حسن مدرس را به عنوان نمونه معرفی می‌نماید که در مقابل استبداد و استعمار ایستادگی کرد و در صحنه‌های گوناگون اجتماعی سیاسی حضور فعال، همه جانبه، موثر و کار آمد داشت؛ در عین حال به مقامات معنوی هم دست یافت و معنویت و حالات اخلاقیش در اوج بود. امام در این باره می‌فرماید: مساله دخالت در سیاست در رأس تعلیمات انبیاست. علمای ما این طور نبودند که منعزل از سیاست باشند. مساله مشروطیت یک مساله سیاسی بود و بزرگان علمای ما در آن دخالت داشتند و آن را تاسیس کردند. مساله تنباکو یک مساله سیاسی بود که مرحوم میرزای شیرازی انجام داد. در زمان های اخیر، هم مدرس و هم کاشانی مرد سیاسی و مشغول کار بودند.حضرت امام خمینی زنده نگه داشتن نام و یاد آیت الله شهید سید حسن مدرس را امری لازم و ضروری می‌دانست و در انتخابات مجلس شورای اسلامی به ملت شریف ایران توصیه می‌فرمود: سعی کنید مثل مرحوم مدرس را انتخاب کنید. و طی حکمی، دستور ساخت مزار شهید مدرس را صادر فرمود.
قسمتی از حکم معمار کبیر انقلاب:
بسم اللَّه الرحمن الرحیم
در عصر شکوفایى انقلاب اسلامى، بزرگداشت مجاهدى عظیم الشأن و متعهدى برومند و عالم بزرگوارى که در دوران سیاه اختناق رضاخانى مىزیست لازم مى‌باشد. زیرا در زمانى که قلمها شکسته و زبانها بسته و گلوها فشرده بود، او از اظهار حق و ابطال باطل دریغ نمىکرد. در آن روزگار، در حقیقت حق حیات از ملت مظلوم ایران سلب شده بود، و میدان تاخت و تاز قلدرى هتاک در سطح کشور باز، و دست مزدوران پلیدش در سراسر ایران تا مرفق به خون عزیزان آزاده وطن و علماى اعلام و طبقات مختلف آغشته بود.
این عالمِ ضعیف الجثه، با جسمى نحیف و روحى بزرگ و شاداب از ایمان و صفا و حقیقت و زبانى چون شمشیر حیدر کرار، رویارویشان ایستاد و فریاد کشید و حق را گفت و جنایت را آشکار کرد، و مجال را بر رضاخان کذایى تنگ و روزگارشان را سیاه کرد.
و عاقبت جان طاهر خود را در راه اسلام عزیز و ملت شریف نثار کرد. و به دست دژخیمان ستم‌شاهى در غربت به شهادت رسید، و به اجداد طاهرینش پیوست. در واقع شهید بزرگ ما، مرحوم مدرس، که القاب براى او کوتاه و کوچک است، ستاره درخشانى بود بر تارک کشورى که از ظلم و جور رضاشاهى تاریک مىنمود. و تا کسى آن زمان را درک نکرده باشد. ارزش این شخصیت عالیمقام را نمى تواند درک کند. ملت ما مرهون خدمات و فداکاری‌هاى اوست.
و اینک که با سر بلندى از بین ما رفته است، بر ماست که ابعاد روحى و بینش سیاسى و اعتقادى او را هرچه بهتر بشناسیم و بشناسانیم؛ وبا خدمت ناچیز خود مزار شریف دور افتاده او را تعمیر واحیا نماییم…
روح اللَّه الموسوى الخمینى
سرانجام رضاخان قلدر در برابر مبارزات ضد استعماری و ضد استبدادی آیت الله شهید سید حسن مدرس تاب نیاورد و برای این که آن شخصیت برجسته را از مبارزه بازدارد، به سوءقصدهای مکرر و زندان متوصل شد و وقتی نتیجه نگرفت در نهایت آن بزرگوار را در سال ۱۳۰۷ به کاشمر تبعید کرد و سرانجام در سال ۱۳۱۶ در حال عبادت و با زبان روزه وی را به شهادت رساند.
به مناسبت شهادت آیت الله شهید سید حسن مدرس در دهم آذر، به پاس خدمات ارزشمند این شهید بزرگوار، این روز به نام روز مجلس نامگذاری شده است.
دیدگاهتان را بنویسید